سه شنبه ۲۱ اردیبهشت ۹۵ | ۰۹:۳۴ ۸۳ بازديد

ستاد مبارزه با چرنديات (30)

در اين سري مطالب سعي داريم به بررسي دروغ ها و شايعات مشهوري كه در هر از چند گاهي در فضاي مجازي و شبكه هاي اجتماعي به راه مي افتند بپردازيم و با مستندات آن ها را براي شما تحليل كنيم تا شايد قدم كوچكي در مسير آگاه سازي مخاطبان عزيز باشد.

برترين ها: «ستاد مبارزه با چرنديات» عنوانِ يك جريان بود كه با صفحه اي در فيسبوك شروع به كار كرد و بسيار قوي و حساب شده به جنگ دروغ هاي اينترنتي و شايعاتي كه به عنوان واقعيت به خورد مردم داده مي‌شد، رفت.

در اين سري مطالب سعي داريم به كمك داده هاي اين صفحه و سايت هاي مرتبط، به بررسي دروغ ها و شايعات مشهوري كه در هر از چند گاهي در فضاي مجازي و شبكه هاي اجتماعي به راه مي افتند بپردازيم و با مستندات آن ها را براي شما تحليل كنيم تا شايد قدم كوچكي در مسير آگاه سازي مخاطبان عزيز باشد و باعث شود مِن بعد هر چيزي را كه در شبكه هاي اجتماعي و فضاي مجازي ديديم، سريع باور نكنيم. جدا از اين گونه موارد، سعي در معرفي تكنيك هاي مبارزه با شايعات و مغالطه ها را در اين سري مطالب داريم. با ما همراه باشيد.

******
سوژه اول؛ تاثير ويتامين ب-17 در درمان انواع سرطان

اين روزها بسياري از شبكه‌ها و برنامه‌هاي اجتماعي ميزبان اين خبر هستند كه «سرطان يك بيماري نيست.»

در ادامه متن هم طبق معمول صحبت از دست‌هاي پشت پرده و صنايعي است كه نمي‌خواهند اين حقيقت به گوش ديگران برسدو لذا خود – و طبيعتا خواننده مطلب_ را مسئول اطلاع‌رساني به ديگران مي‌دانند كه اين بيماري با ويتامين B17 قابل درمان است و ...

اما واقعيت چيست؟

اين ماده در فرم طبيعي‌اش با نام آميگدالين شناخته مي شود، از اين ماده laetrile بدست مياد كه هنوز به عنوان يك ويتامين شناخته نشده است. (ويتامينهاي گروه B شامل تيامين (B1)، ريبوفلاوين (B2)، نياسين (B3)، اسيد پانتوتنيك (B5)، پيريدوكسين (B6)، بيوتين (B7)، فولات (B9) و كوبالامين (B12) مي باشند.)

آميگدالين با فرمول C20H27NO11 يك گليكوزيد مي باشد 2⃣ كه در حالت طبيعي در هسته زرد آلود، بادام و مقدار كمتري در هسته گيلاس سياه و سيب يافت شده.

در اواخر قرن نوزدهم – حدود 150 سال پيش- از اين ماده به عنوان درمان طبيعي سرطان استفاده مي‌شود. استفاده مستمر از اين ماده غذايي ناسالم و سمي بودن اين ماده غذايي را به اثبات رساند.

مطالعات نشان داده، اين ماده هيچ تاثيري در بهبود سرطان ندارد، و حتي به علت تركيب با بعضي آنزيم ها در دهان توليد سينايد مي كند كه بسيار خطرناك و كشنده مي باشد.

در دهه 50 ميلادي يك تركيب به ظاهر غير سمي براي نگهداري گوشت درست شد و بعدا به عنوان يك داروي ضد صرطان با نام laetrile به بازار عرضه شد.
ماده laetrile در ادبيات پزشكي به شارلاتان معروف مي باشد.

در سال 1972 مركز سرطان مموريال اسلون–كترينگ بعد از انجام آزمايشاتي با قاطعيت ناكارآمدي laetrile را اعلام كرد.

در سال 2011 بررسي انجام شده در بنياد همياري كوكران اعلام كرد، هيچ داده باليني از اثر مفيد laetrile و آميگدالين پشتيباني نمي كند. عوارض جانبي استفاده از laetrile و آميگدالين به ويژه پس از استفاده از راه دهان خطر قابل توجهي دارد و باعث مسمويت مي شود. ريسك استفاده از laetrile و آميگدالين به وضوح منفي مي باشد.

توجه داشته باشيد كه laetrile داراي اثراتي مانند سردرد، سرگيجه، تهوع و عوارض جدي مانند فشار خون پايين، آسيب‌هاي كبدي و عصبي و كما و مرگ است كه دقيقا مانند عوارض مسمويت با سيانيد مي‌باشد. مصرف دهاني laetrile نسبت به مصرف تزريقي آن عوارض بيشتري دارد.

داستان اصلي ايجاد اميدواري به درمان در بيماران و ترغيب به خريد مكمل‌ها از سوي شركت‌هايي است كه بازارهاي فروش را در آمريكا و اروپا از دست داده‌اند.
اين شركت‌ها كشورها و مناطقي كه سطح دانش و يا نظارت پايين است را به عنوان بازار هدف انتخاب مي‌كنند و با ايجاد تبليغاتي از اين دست زمينه را براي فروش محصولات شان فراهم مي‌آورند.

اما جنبه بسيار بدتر اين پيام‌ها ايجاد اميد و كم‌نتيجه كردن درمان است.

خواندن اين دسته متن‌ها اميدها و آرزوهاي زيادي را در دل بيماران مبتلا به سرطان و خانواده‌هاي‌شان ايجاد مي‌كند و بي‌اثر بودنشان تاثير به مراتب مخرب‌تر از خود بيماري بر روان‌شان مي‌گذارد.

بر ماست كه اگر ناخواسته و نادانسته چنين پيامي را نشر داده‌ايم با اطلاع رساني يا به اشتراك‌گذاري اين خبر اشتباه خود را جبران نماييم.

انجمن ملي سرطان آمريكا در گزارشي كامل به بررسي اين سودجويي پرداخته است.

سوژه دوم؛ تصاوير كشتار الاغ در يك رستوران در كشور!

هيچيك از تصاوير مربوط به ايران نيست، تصوير اول مربوط به برزيل و تصاوير دوم و سوم متعلق به مصر است.

متن شايعه

"دوستان سلام....
نميدونم كدوم رستوران و كجاي كشور هس اما جهت اطلاع رساني ارسال شد تا بدونيد گوشت رستورانا از الاغه!!!!"

پاسخ شايعه

هيچ كدام از تصاوير منتشر شده از كشتار و قصابي الاغها در اين شايعه، به ايران تعلق ندارند!

تصوير اول از كشتارگاهي در شهر "Caxias" برزيل است كه گوشت الاغ را با نام گوشت گوسفند مي فروخت و در ژانويه ۲۰۱۶ توسط پليس تعطيل شد.

برزيل

دو تصوير ديگر مربوط به يك شركت توليد پوست در منطقه "فيوم" مصر است كه گوشت الاغها را پس از كندن پوستشان به فروش مي رساند و در سپتامبر ۲۰۱۵ توسط نيروهاي امنيتي منطقه كشف و پلمپ شد.

اخيرا پيامهاي متعددي با استفاده از تصاوير تخلفات در كشورهاي ديگر اما به نام ايران، منتشر مي شوند كه بدنبال تهديد آرامش رواني جامعه هستند و لزوم تحقيق روي مطالب، پيش از انتشار را ثابت مي كنند.

مصر

سوژه سوم؛ روز معلم ارتباطي با شهادت آيت‌الله مطهري ندارد

روز معلم هرساله در ايران در تاريخ ۱۲ ارديبهشت برگزار مي‌گردد. تاريخچه نامگذاري اين روز چيست؟

خوب است بدانيم كه اين روز به يادبود كشته شدن يك معلم جوان به نام «ابوالحسن خانعلي» معلم ۲۹ ساله‌ و دانشجوي مقطع دكتراي فلسفه‌ي دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۰، روز معلم نام گذاري شده است.

تاريخ اين حادثه را چنين روايت مي‌كند:

"در جلسه روز يكشنبه دهم ارديبهشت ماه سال ۱۳۴۰، «جهانشاه صالح» وزير فرهنگ، لايحه «اشل حقوقي جديد فرهنگيان» را تقديم مجلس شوراي ملي كرد. انتشار خبر بردن لايحه به مجلس، واكنش معلمان به خصوص دبيران دبيرستان‌ها را برانگيخت، آنها به مبالغ پرداختي و قوانين دستمزد معلمان اعتراض داشتند. تعدادي از معلمان شهر تهران به دعوت «باشگاه مهرگان» كه رياست آن با «محمد درخشش» بود، براي اعتراض به لايحه اشل حقوقي از صبح روز سه‌شنبه ۱۲ ارديبهشت با اعلام اعتصاب، كليه مدارس تهران را تعطيل كردند و از اوايل صبح دسته دسته به ميدان بهارستان رفته و جلوي مجلس جمع شدند. جمعيت هر لحظه افزوده مي‌شد. پس از مدتي اولين برخورد صورت گرفت. دقايقي بعد معلمان با پيكر خونين سه معلم روبرو شدند. دو نفر توسط نيروهاي لباس شخصي توسط چاقو زخمي شده بودند و يك نفر از ناحيه سر مورد اصابت گلوله قرار گرفته بود. «سرگرد شهرستاني»، رييس وقت كلانتري با اسلحه⁭ كمري خود به سر معلمي به ‌نام خانعلي شليك كرده بود. پيكر خانعلي بر روي دست معلمان با شعار «كشتند يك معلم» به بيمارستان بازرگانان منتقل شد. اقدامات پزشكان موثر واقع نشد و وي جان باخت. موج اعتراضات و انزجار از اين حادثه سراسر كشور را فرا گرفت و مدارس تعطيل شد.

در روز ۱۵ ارديبهشت‌ماه، شريف امامي در حالي كه برخي نمايندگان مجلس درصدد استيضاح او بودند به حالت قهر مجلس را ترك كرد و بعدازظهر‌‌‌‌ همان روز استعفانامه خود را به دربار فرستاد. شاه با استعفاي او موافقت كرد و فرداي آن روز «علي اميني» را مامور تشكيل كابينه كرد.

در اجتماع بزرگ معلمان در ۱۸ ارديبهشت ماه، معلمان با صدور قطعنامه‌اي روز ۱۲ ارديبهشت‌ماه را به يادبود اعتصاب موفقيت‌آميز معلمان و كشته شدن معلم مرحوم خانعلي «روز معلم» اعلام كردند و مقرر شد كه در اين روز همه ساله كليه مدارس و مؤسسات فرهنگي در سراسر كشور تعطيل شوند و مراسم خاصي توسط معلمان اجرا شود. اين مراسم فقط چندسال به صورت رسمي اجازه برگزاري پيدا كرد.”

سالها بعد آيت‌الله مرتضي مطهري در ۱۱ ارديبهشت ۱۳۵۸ ترور شد و به شهادت رسيد. در بسياري از رسانه ها در آن سال روز معلم به يادبود اين اتفاق منسوب شد و حتي گاهي بعضي از نشريات و سايتها به اشتباه تاريخ ترور آيت‌الله مطهري را ۱۲ ارديبهشت نوشته و روز معلم را به آن منسوب مي‌كنند.

سوژه چهارم؛ زلزله قابل پيش‌بيني نيست

سايت‌ها، وبلاگ‌ها و صفحات زرد فيسبوكي بعد از هر زلزله در ايران با استفاده از دانش كم مردم در باب زلزله به شايعات دامن زده و در مورد مكان و زمان زلزله‌هاي بعدي پيش‌بيني مي‌كنند. عموماً منبع اين شايعات اينترنتي وبسايت بررسي زلزله است.

اما واقعيت چيست؟

بدون اغراق ايران در منطقه‌اي زلزله‌خيز واقع شده و تاريخچه‌ي زلزله‌هاي ايران، اين مسئله را اثبات مي‌كند. روزانه ده‌ها زمين‌لرزه در ايران ثبت مي‌شود كه خيلي از آنها در نزديك شهرها نيست و برخي نيز با توجه به عمق يا شدت محسوس نيست. لذا اگر شما مدعي شويد فردا زلزله خواهد آمد دروغ نگفته‌ايد، اما اين پيش‌بيني نيست بلكه اتفاق طبيعي است.

همچنين نقشه‌ي گسل‌هاي ايران نشان از شرايط خاص دارد.

هيچ انسان يا دستگاهي تاكنون امكان پيش‌بيني زمان، مكان و شدت زلزله را نداشته است. متخصصان جهاني زلزله بارها و بارها توضيح داده‌اند كه پيش‌بيني زلزله ممكن نيست. چند نمونه از آن را اينجا و اينجا بخوانيد. مي‌توانيد مصاحبه دكتر عكاشه از متخصصان زلزله ايران و پاسخ سوالات متداول را اينجا بخوانيد. رئيس شبكه شتاب نگاري زلزله كشور نيز در اين مورد توضيحاتي داده‌اند. شايان ذكر است كه نقشه گسل‌هاي ايران مشخص است و اصولاً وقوع زمين لرزه در هر نقطه ايران به معني پس لرزه در نقطه ديگر ايران نيست. احتمال زلزله در ايران همواره وجود دارد اما نمي‌توان آن را به زلزله ديگري مربوط دانست.

وبسايت بررسي زلزله كه به آن استناد مي‌شود تنها با ثبت زلزله در هر منطقه و با استفاده از زلزله‌هاي قبلي «احتمال وقوع پس‌لرزه» را پيش‌بيني مي‌كند. احتمال پس‌لرزه با وقوع زمين‌لرزه در جايي ديگر متفاوت است. در بالاي همين وبساست نيز همين توضيحات نوشته شده است:

OUR MATHEMATICAL ALGORITHMS CAN NOT PREDICT EXACT TIME, LOCATION OR MAGNITUDE OF AN EARTHQUAKE. THERE IS NO KNOWLEDGE OF SUCH THING TO DO THAT. THE DATA IN THE TABLES BELOW ARE ONLY BASED ON STATISTICS OF OLD AND CURRENT EARTHQUAKES WHICH CAN NOT GIVE AN ACCURATE PREDICTION. THIS IS JUST A STATISTICAL ESTIMATION USING DATA SERIES OF THE PAST AND PRESENT EARTHQUAKES.

در مصاحبه دكتر عكاشه نظر شما را به موارد زير جلب مي‌كنم:

• متأسفانه ما عادت داريم هر وقت واقعه‌اي اتفاق افتاد، به شدت داغ و حساس مي‌شويم و به فكر نجات جان خود مي‌افتيم، اما وقتي مدت زماني از آن گذشت باز آن را فراموش مي‌كنيم.
• هر زلزله چيزي نيست جز شكافتن گسل و پارگي زمين. زلزله يك پديده صد در صد طبيعي است. با اين سانحه زمين انرژي خود را خالي مي‌كند و تعادل خود را بازمي يابد.
• در هيچ جاي دنيا، نه در ژاپن، نه در آمريكا و نه در اروپا هيچ كس هنوز نتوانسته زمان وقوع زلزله را تعيين كند. علم زلزله شناسي هنوز در مراحل اوليه و دوران طفوليت خويش است و نمي‌توان از آن انتظار داشت كه يك زلزله را پيش بيني كند.
• زلزله يك امر طبيعي است كه مي‌توان خطر آن را كاهش داد. زلزله براي كشتار ما نيست، اين ما هستيم كه با برنامه ريزي غلط، با ساختمان سازي نادرست، باعث مرگ و مير خود مي‌شويم.

اما براي آمادگي در برابر زلزله چه بايد كرد؟

از طراحي ساختمان محل سكونتان بر اساس آيين نامه زلزله اطمينان حاصل كنيد. در اين باره مي‌توانيد با مهندسين طراح و مشاور ساختمان مشورت كنيد. در صورت عدم مقاومت كافي با هزينه‌اي نه چندان زياد، خانه يا محل كارتان را مقاوم سازي كنيد. يادمان باشد كه جان ما و عزيزانمان چقدر ارزشمند است.
محل‌هاي امن و راه‌هاي فرار اضطراري را در خانه و محل كارتان بشناسيد. درباره زلزله به صورت جمعي صحبت كنيد و همه اعضاي خانواده يا كاركنان از اقدام ضروري در شرايط خطر آگاه باشند. به كودكان آموزش كافي بدهيد و متناوب تمرين كنيد.
امكانات كافي را براي شرايط اضطراري (جعبه كمك‌هاي اوليه و كپسول آتش نشاني و …) تهيه كنيد. كمك‌هاي اوليه را بياموزيد تا پس از وقوع حادثه بتوانيد اولين پزشك و امدادگر باشيد.