منظور از شركت تعاوني چيست؟

منظور از شركت تعاوني چيست؟

مجموعه: آيا مي دانيد ؟

تعريف شركت تعاوني و قوانين آن

تعريف شركت تعاوني:

قانون مذكور شركتهاي تعاوني را چنين تعريف مي كند، شركت تعاوني شركتي است از اشخاص حقيقي و حقوقي كه به منظور رفع نيازمندي هاي مشترك و بهبود وضع اقتصادي و اجتماعي اعضا ازطريق خودياري و كمك متقابل و همكاري انان موافق اصولي كه دراين قانون مطرح است تشكيل مي شود. تعداد اعضاي شركت تعاوني نبايد از ٧ نفر كمتر باشد.

شركت هاي تعاوني شركتهايي هستند كه تمام يا حداقل ٥١% سرمايه به وسيله اعضا در اختيار شركت تعاوني قرار مي گيرد و وزارتخانه ها، سازمان ها، شركتهاي دولتي و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت، بانكها، شهرداريها، شوراهاي اسلامي كشوري، بنياد مستضعفان و ساير نهادهاي عمومي مي توانند جهت اجراي بند ٢ اصل ٤٣ قانون اساسي از راه وام بدون بهره يا هر راه مشروع ديگر از قبيل مشاركت، مضاربه، مزارعه، مساقات اجاره، اجاره به شرط تمليك، شرط فروش اقساطي و صلح اقدام به كمك در تامين يا افزايش سرمايه شركتهاي تعاوني نمايند بدون آنكه عضو باشند. 

با توجه به قوانين شركتهاي تعاوني و اهدافي كه قانون براي آنها برشمرده و موقعيت ويژه اي كه در اقتصاد ممكلت دارند و هم چنين با توجه به ماده ٢ قانون بخش تعاوني كه مقرر مي دارد: (شركت هايي كه بارعايت مقررات اين قانون تشكيل و به ثبت برسند تعاوني شناخته مي شوند.) مي توان در تعريف شركت تعاوني گفت:

شركت تعاوني شركتي است كه بين اشخاص حقيقي براي فعاليت در امور مربوط به توليد وتوزيع در جهت اهداف مطرح در قانون بخش تعاوني به منظور بهبود وضع اقتصادي و اجتماعي و اعضا از طريق همكاري و تشريك مساعي آنها با رعايت مقررات قانون مزبور تشكيل مي شود.

در اين تعريف چند نكته مورد توجه قرار گرفته كه به اختصار به آنها اشاره مي شود:

 فقط اشخاص حقيقي مي توانند عضو شركت شوند.

 شركت تعاوني فقط درامور مربوط به توليد و توزيع مي توانند فعاليت كنند.

 شركت هاي تعاوني فقط به منظور رسيدن به اهداف خاصي كه در ماده ١ قانون بخش تعاون آمده مي توانند تشكيل شده و فعاليت نمايند.

 طرق فعاليت در شركت هاي تعاوني توليد و توزيع همكاري و تشريك مساعي است و به طريق ديگر نمي توانند فعاليت نمايند.

 رعايت مقررات قانوني بخش تعاون در تشكيل و فعاليت شركت هاي مذكور الزامي است.

انواع شركت تعاوني:

شركت تعاوني به لحاظ نوع فعاليت به دو دسته تقسيم مي‌شود: 

الف- شركت تعاوني توليد: شركتي است كه به منظور اشتغال اعضاء در امور مربوط به كشاورزي، دامداري، دامپروري، پرورش و صيد ماهي، شيلات، صنعت، معدن، عمران شهري و روستايي و عشايري و نظاير اينها فعاليت مي‌نمايد

ب- شركت تعاوني توزيع: شركتي است كه در امور مربوط به تهيه و توزيع كالا، مسكن، خدمات و ساير نيازمنديهاي اعضاء فعاليت مي‌نمايد. 

شركتهاي تعاوني به لحاظ عضويت به دو دسته تقسيم مي‌شوند:

الف- شركت تعاوني عام: شركتي است كه عضويت در آن براي همه آزاد مي‌باشد و موسسين يا شركت بايد براي تأمين قسمتي از سرمايه اوليه و يا افزايش سرمايه شركت، سهام آنرا به عموم عرضه نمايند. 

ب- شركت تعاوني خاص: شركتي است كه عضويت در آن منحصراً براي گروهي خاص از قبيل : كارگران، كارمندان، كشاورزان، دانشجويان، ايثارگران، زنان، مشاغل خاص و نظاير اينها آزاد باشد، بديهي است شركت تعاوني موظف به پذيرش متقاضيان واجد شرايط بوده و از اين نظر محدوديتي براي عضويت وجود ندارد. 

انواع گرايش هاي شركت تعاوني در ايران :

كشاورزي - صنعتي - معدني - خدماتي - مسكن - فرش دستباف - تامين كننده نياز توليد كنندگان - تامين كننده نياز مصرف كنندگان اعتبار - حمل و نقل - توليدي_توزيعي - تامين نياز صنوف خدماتي - مصرف آموزشگاهي – عمراني

اهداف تشكيل شركت تعاوني در نظام اقتصادي ايران 

 ايجاد و تامين شرايط و امكانات كار براي همه به منظور رسيدن به اشتغال كامل.

 قرار دادن وسائل كار در اختيار كساني كه قادر به كارند ولي وسائل كار ندارند.

 پيشگيري از تمركز و تداول ثروت در دست افراد و گروه هاي خاص جهت تحقق عدالت اجتماعي.

 جلوگيري از كارفرماي مطلق شدن دولت.

 قرار گرفتن مديريت و سرمايه و منافع حاصله در اختيار نيروي كار و تشويق بهره برداري مستقيم از حاصل كار خود.

 پيشگيري از انحصار احتكار تورم و اضرار به غير.

 توسعه و تحكيم مشاركت و تعاون عمومي بين همه مردم.

ثبت شركت تعاوني

تاسيس شركت تعاوني بر اساس اقدام مجمع موسس كه شامل عده اي افراد واجد شرايط عضويت مي باشد صورت مي گيرد. تعداد اعضاي مجمع عمومي موسس هفت نفر است كه سه نفر به عنوان هيئت موسس و يك نفر به عنوان نماينده در اداره كل تعاون مي باشند. در اولين جلسه رسمي مجمع عمومي عادي كه با شركت متقاضيان تشكيل مي شود اساسنامه شركت تعاوني پيشنهادي پس از بحث و بررسي با موافقت حداقل دو سوم اعضا تصويب مي شود. 

حداقل و حداكثر تعداد عضو در تعاوني ها به نسبت سرمايه و فرصت اشتغال و نوع فعاليت و رعايت اصل عدم تمركز و تداول ثروت به موجب آيين نامه مصوبه وزارت تعاون تعيين مي گردد. ولي در هر حال تعداد اعضا از ٧ نفر كمتر نخواهد بود.

سرمايه تامين يا تعهد شده از طرف اعضا درهر مرحله ثبت شركت تعاوني نبايد كمتر از ٥١ درصد كل سرمايه شركت باشد و هر شركت تعاوني وقتي ثبت و تشكيل مي گردد كه حداقل يك سوم سرمايه آن تاديه و در صورتي كه به صورت نقدي و جنسي باشد تقويم و تسليم شده باشد.

منبع تلخيص از:

 mcls.gov.ir

yasa.co