ايراني‌ها چگونه گذران وقت مي‌كنند؟/ روزي ۲ ساعت و ۵۲ دقيقه كار، ۱۸ دقيقه تفريح

محمد حسين نجاتي: مركز آمار ايران جزييات كامل طرح گذران وقت در نقاط شهري ايران را منتشر كرد كه براساس آن، جوانان بيشتر وقت خود را در ۲۴ ساعت روز به مراقبت هاي شخصي طي مي كنند.

طرح آمارگيري گذران وقت با هدف ارائه اطلاعات مربوط به شناخت نوع و مدت زمان فعاليت هاي انجـام شـده توسـط افـراد جامعـه و بررسـي تغييرات شيوه ي زندگي افراد، نخستين بار براي يك دوره آماري يك ساله در فصول پاييز و زمستان سال 1387 و بهار و تابستان 1388 توسط دفتر جمعيت، نيروي كار و سرشماري تهيه، طراحي و اجرا شد.

از آنجا كه اين طرح بر اساس تجربيات ساير كشورها و استفاده از تعاريف و طبقه بنديهاي بين المللي طراحي و اجرا شده است، مي تواند بـراي ارائه آمارها و شاخص ها، در سطح ملي مورد استفاده قرار گيرد.

اين امر امكان مقايسه با آمارهاي بين المللي در زمينه الگوي گذران وقت را نيـز فراهم مي سازد. دوره آماري بعدي اين طرح در فصل هاي پاييز و زمستان سال 1393 و بهار و تابستان سال 1394 در نقاط شـهري كشـور اجـرا شـد. اطلاعات ارائه شده در اين طرح به نتايج اين طرح در بهار سال 1394 اختصاص دارد.

در اين آمارگيري جمع آوري اطلاعات توسط خـانوار بـه روش خـود تكميلـي انجـام شد. به اين ترتيب كه خانوار با توجه به توضيحات مأمور آمارگير و راهنماي خانوار كه در اختيار وي قرار مي گرفت شرح فعاليت هاي خـود را در طول يك شبانه روز به تفكيك دورههاي زماني 15 دقيق هاي به طور دقيق و شخصاً در پرسشنامه ثبت كرده و در زمان مراجعه مأمور آمـارگير تحويل وي مي داد.

همچنين در اين طرح حوزه هاي خانوارهاي نمونه از چارچوب سرشـماري عمـومي نفـوس و مسـكن سـال 1390 انتخـاب و فهرست برداري مجدد قبل از زمان اجراي طرح در فصل پاييز 1393 انجام شده است. به منظور برآورد تغييرات متوسط زمان سپري شده توسـط افراد براي فعاليت هاي مختلف، از روش نمونه گيري چرخشي استفاده شده است

دو ساعت و ۵۲ دقيقه فعاليت شغلي

براساس اين بررسي آماري فعاليت‌هاي وقت گذران جوانان بين 15 تا 24 ساله نشان مي‌دهد بعد از گروه فعاليت نگهداري و مراقبت شخصي (13 ساعت و 13 دقيقه)، متوسط بيشترين زمان صرف شده در يك شبانه روز، به گروه فعاليت‌هاي آموزشي و فراگيري با 3 ساعت و 33 دقيقه و پس از آن استفاده از رسانه‌هاي جمعي با 2 ساعت و 8 دقيقه اختصاص داشته است.

همچنين ايرانيان به طور ميانگين دو ساعت و 52 دقيقه در طول شبانه روز را به فعاليت‌هاي شغلي اختصاص مي‌دهند.

اين رقم در گروه مردان چهار ساعت و 58 دقيقه و در گروه زنان 46 دقيقه برآورد شده است اما نكته قابل توجه آنكه ميزان زمان سپري شده با مدرك تحصيلي افراد رابطه مستقيم دارد به طوري كه در گروه‌هاي مختلف تحصيلي بالاترين زمان سپري شده براي كار به افراد داراي دكتراي تخصصي با 4 ساعت و 11 دقيقه اختصاص دارد و كمترين زمان سپري شده براي فعاليت‌هاي شغلي در گروه سوادآموزان بوده است.

بنا بر اين تحقيق ميزان هرچه مدرك تحصيلي به مقاطع بالاتر مربوط شود، ميزان ساعت‌هاي اشتغال هم افزايش مي‌يابد. به طور كلي مي‌توان گفت در گروه افراد تحصيلكرده تعداد بيكاران و زناني كه فقط به خانه‌داري مشغول هستند به مراتب كمتر از گروه مقاطع تحصيلي پايين‌تر است.

 

روزانه ۱۶ دقيقه ورزش

بررسي الگوي گذران وقت افراد 15 ساله و بيشتر براساس نتايج فصل نشان مي‌دهد كه بعد از فعاليت نگهداري و مراقبـت شخصـي، متوسط بيشترين زمان صرف شده در شبانه روز مربوط به گروه فعاليت خانه داري با 3 ساعت و 12 دقيقه و فعاليت هاي شغلي با 2 ساعت و 52 دقيقه و استفاده از رسانه‌هاي جمعي با 2 ساعت و 1 دقيقه و همچنين متوسط كمترين زمان صرف شده در شبانه روز مربوط به گروه فعاليت داوطلبانه و خيريه برابر با 2 دقيقه بوده است.

فعاليت‌هاي وقت گذران جوانان بين 15 تا 24 ساله نشان مي‌دهد بعد از گروه فعاليت نگهداري و مراقبت شخصي (13 ساعت و 13 دقيقه)، متوسط بيشترين زمان صرف شده در يك شبانه روز، به گروه فعاليت‌هاي آموزشي و فراگيري با 3 ساعت و 33 دقيقه و پس از آن استفاده از رسانه‌هاي جمعي با 2 ساعت و 8 دقيقه اختصاص داشته است.

متوسط كمترين زمان صرف شده در يك شبانه روز توسط اين گروه سني نيز مربوط به گروه فعاليت‌هاي داوطلبانه و خيريه و برابر يك دقيقه بوده است.
علاوه بر اين، آمار ها نشان مي دهد ايراني روزانه به طور متوسط تنها ۱۶ دقيقه ورزش مي كنند، ۲ دقيقه فعاليت داوطلبانه و خيرخوانه مي كنند و روزانه ۱۸ دقيقه تفريح مي كنند.

الگوي فعاليت هاي گذران وقت در روزهاي تعطيل و غيرتعطيل

بررسي شيوه فعاليت هاي گذران وقت افراد در روزهاي تعطيل و غيرتعطيل نشان مي دهد، افراد در روزهـاي غيرتعطيـل در سـه گـروه"كـار و فعاليت هاي شغلي" به طور متوسط با 3 ساعت و 3 دقيقه " فعاليتهاي آموزشي" با 56 دقيقه و "خانه داري" با 3 سـاعت و 13 دقيقـه، زمان بيشتري را نسبت به روزهاي تعطيل اختصاص داده اند و در ساير گروه هاي فعاليت بجز فعاليت هـاي داوطلبانه و خيريـه، متوسـط زمـان صرف شده افراد در روزهاي تعطيل بيش از روزهاي غيرتعطيل بوده است كه بيشترين آن مربوط به "نگهداري و مراقبت شخصي"با 13 سـاعت و 57 دقيقه،"مشاركت اجتماعي يا ارتباطات اجتماعي به طور متوسط با 1 ساعت و 20 دقيقه و "استفاده از رسانه هاي جمعي" با 2 سـاعت و 14 دقيقه بوده است.
نتايج اين بررسي نشان مي دهد، به طور متوسط بيشترين زمان صرف شده در روزهاي تعطيل و غيرتعطيل، مربوط به فعاليـت هـاي خانـه داري بعد از گروه فعاليت نگهداري و مراقبت شخصي بوده است.