وقتي عضلات پـا قفل ميشود
افراد بالاي 65 سال، زنان باردار و افرادي كه دچار كمآبي در هواي بسيار گرم ميشوند، بيشتر دچار گرفتگي عضلات پا هستند
درد و سوزشي عجيب در نقطهاي از عضلات پشت پايتان احساس ميكنيد. چنين دردي آنقدر آزاردهنده است كه شما را نيمهشب از خواب ميپراند، اما وقتي تلاشتان براي حركت دادن پايي كه عضلاتش بهشدت گرفته است، چند دقيقه بيثمر ميماند، بيشتر وحشت ميكنيد. مدت زمان كوتاهي در چنين وضعيتي باقي ميمانيد و با ماساژ ناحيه گرفته عضلاني پس از دو تا سه دقيقه ، پايتان از حالت قفل شدگي خارج ميشود. تكرار چنين وضعيتي در شبهاي ديگر نيز دور از انتظار نيست... .
به گزارش اقتصاد آنلاين به نقل از جام جم ، كرامپ يا گرفتگي عضلاني به گرفتگي ناگهاني و انقباض غيرارادي يك يا چند عضله در نواحي ران و ساق پا اطلاق ميشود كه معمولا هنگام شب اتفاق ميافتد. از علائم اصلي كرامپ، درد شديد و ناگهاني همراه با احساس ادم (ورم) انباشته در زير پوست ناحيه است، اما چه كساني و به چه دلايلي دچار اين نوع اسپاسم عضلاني ميشوند؟
دكتر محمدعلي محسني، فيزيوتراپيست پاسخ ميدهد: افراد بالاي 65 سال، زنان باردار، ورزشكاران و افرادي كه دچار كمآبي در هواي بسيار گرم ميشوند، بيشتر در معرض گرفتگي عضلاني ناحيه پا قرار ميگيرند. همچنين اين عارضه با پركاري تيروئيد و ديابت ارتباط دارد كه در صورت وقوع مكرر گرفتگي عضلات، ايجاد تورم، قرمزي و تغييرات پوستي، ضعف عضلاني و بهبود نيافتن خودبهخودي، مراجعه به پزشك ضروري خواهد بود.
وقتي عضلات تشنه ميشوند
اگرچه علت مشخصي براي كرامپ عضلاني ذكر نشده، ولي از علتهاي شايع آن ميتوان به بيآبي اشاره كرد.رئيس انجمن علمي فيزيوتراپي ايران در گفتوگو با جامجم به دلايل ديگر بروز گرفتگي عضلات اشاره ميكند و ميگويد: كشيدگي عضلاني و حفظ يك وضعيت براي مدت زمان طولاني و كاهش جريان خون كافي به عضله، فشار روي عصب و كمبود مواد معدني بدن ميتواند از ديگر دلايل بروز كرامپ عضلاني باشد. ورزش يا فعاليت بدني طولاني مدت ،به خصوص در هواي گرم باعث افزايش گرفتگي عضلات ميشود.
وي با اشاره به اين كه تصلب شرائين نيز با خطر گرفتگي عضلات پا همراه است، ميافزايد: باريك شدن رگهايي كه خون را به پاها ميرساند، ميتواند گرفتگي عضلات به وجود آورد. همچنين فشردگي اعصاب در ستون فقرات بر اثر تنگي كانال نخاعي ميتواند موجب گرفتگي و درد پاها شود كه معمولا اين درد وقتي به مدت طولاني راه ميرويد، بدتر ميشود.
اين متخصص فيزيوتراپي تاكيد ميكند: كاهش املاح يا مواد معدني بدن چون پتاسيم، كلسيم يا منيزيم در بدن ميتواند باعث گرفتگي عضلات شود. توجه داشته باشيد، مصرف داروهاي ادرارآور ممكن است باعث از دست دادن اين املاح شود.
از درمان ساده تا مكمل دارويي
با وجود آن كه عارضه كرامپ در اكثر موارد به خودي خود درمان ميشود، ولي در موارد شديد، توصيه پزشك معالج بايد جدي گرفته شود.
دكتر محسني راهكارهاي درماني گرفتگي عضلات پا را چنين بر ميشمارد: در وهله اول بايد آب زيادي در شبانهروز مصرف شود. قدم بعدي در درمان كرامپ، استفاده از داروهاي شلكننده عضلات است كه از سوي پزشك تجويز ميشود. همچنين مصرف ويتامين ب ـ كمپلكس، منيزيم و استفاده از مغزهاي خوراكي توصيه ميشود.
وي ميافزايد: از ديگر درمانهاي مهم كرامپ عضلاني، فيزيوتراپي و استفاده از ماساژ و اعمال كشش به عضلاتي است كه دچار اين مشكل هستند. همچنين استفاده از گرما در ناحيه دچار گرفتگي عضلاني يا استفاده از گرما و سرما به صورت متناوب ميتواند به كاهش درد فرد مبتلا كمك كند. بهعلاوه بايد دقت داشت، براي جلوگيري از ايجاد دوباره كرامپ عضلاني از بروز كمآبي در طول شبانهروز جلوگيري شود و همچنين تكنيكهاي استرچينگ (تمرينهاي كششي) عضلات را در طول روز اجرا كرد.
اين متخصص فيزيوتراپي با اشاره به اين كه اين عارضه در دوران بارداري بسيار شايع است، تاكيد ميكند: بر مصرف مكملهاي غذايي براي رفع كمبود ناشي از ويتامين B، كلسيم و منيزيم طي دوران بارداري توصيه ميشود. همچنين باردار بايد تحت نظر فيزيوتراپيست، تمرينات كششي عضلات را در طول شبانهروز بهخوبي انجام دهد.
درمانهاي خانگي براي رفع گرفتگي عضلات پا
كشش عضلات و آرام ماليدن آنها به شل شدن عضله كمك ميكند. براي گرفتگي ساق پا، وزن خود را روي پاي گرفته بيندازيد و كمي زانوي خود را خم كنيد. اگر نميتوانيد بايستيد، روي زمين يا روي صندلي بنشينيد و پاي گرفته را دراز كنيد. در صورت گرفتگي عضلات پشت ران نيز ميتوانيد پاي خود را در موقعيت صاف قرار دهيد و سعي كنيد انگشتان پاي خود را بگيريد و به سمت داخل پا و ساق پا بكشيد.روي عضلات گرفته، حوله گرم قرار دهيد. دوش آب گرم نيز به تسكين دردتان كمك ميكند.