كرم شب تاب چگونه نور توليد مي كند؟

كرم شب تاب چگونه نور توليد مي كند؟

مجموعه: چرا ، زيرا و چگونه

كرم شب تاب از خانواده حشرات و زيرمجموعه سوسك‌هامي باشد

كرم شب تاب چگونه نور توليد مي كند؟

كرم شب تاب

كرم شب تاب (به انگليسي: Firefly) بر خلاف نامش از خانواده حشرات و زيرمجموعه سوسك‌ها و زيرشاخه غلاف پران يا قاب بالان مي‌باشد. كرم‌هاي شب تاب نور سرد توليد مي‌كنند كه فاقد طيف‌هاي فروسرخ و فرابنفش مي‌باشد. اين نور كه طول موج آن از ۵۱۰ تا ۶۷۰ نانومتر متغير است مي‌تواند به رنگ‌هاي زرد، سبز يا قرمز كم‌رنگ ديده شود.

تاكنون در حدود ۲۰۰۰ گونه كرم شب تاب در نواحي معتدل و گرمسيري شناسايي شده است. بسياري از كرم هاي شب تاب در مناطق مردابي و جنگلي، جايي كه لاروهايشان به منابع غذايي دسترسي داشته باشند زندگي مي‌كنند. در بين بيشتر گونه‌ها هر دو جنس نر و ماده توانايي پرواز دارند. اما در بين بعضي گونه‌ها، جنس ماده قادر به پرواز نمي‌باشد.

كرم‌هاي شب تاب از نوردهي به عنوان يك سيستم دفاعي استفاده مي‌كنند

علت توليد نور توسط كرم شب تاب

دانشمندان پيشتر بر اين عقيده بودند كه كرم شب تاب با توليد نور شفقي فسفري شان موجب جلب توجه جنس مخالف براي جفتگيري و يا صيد براي شكار مي‌شوند. اما تحقيقاتي كه اخيرا توسط گروهي از محققين انجام شده است نشان مي‌دهد كه كرم‌هاي شب تاب از نوردهي به عنوان يك سيستم دفاعي براي مقابله با شكارچيان استفاده مي‌كنند. حشرات ديگر با ديدن نور كرم شب تاب به آنها نزديك نميشوند و قورباغه نيز علاقه چنداني به شكار آن ندارد. تحقيقات نشان داده است كه حتي اگر كرم شب تاب بر فراز آب پرواز كند، ماهيها و حتي كوسه از آن ميترسند و فرار ميكنند.

مكانيسم توليد نور توسط كرم شب تاب

كرم شب تاب قادر است‌ در زمان‌ بسيار كوتاهي‌ به‌ ميزان‌ قابل‌ توجهي‌ نور توليد كند. توليد نور به‌ وسيله‌ اين‌گونه‌ حشرات‌ با روش‌ خاصي‌ انجام‌ مي‌گيرد. آنها نور را توسط‌ يك‌ ماده‌ شيميايي‌ يا پروتييني به‌نام‌ “لوسي‌ فرين‌” توليد مي‌كنند كه‌ اين‌ ماده‌ جالب‌ تقريبا شبيه‌ به‌ كلروفيل‌ موجود در گياهان‌ است‌ و همانگونه‌ كه‌ انرژي‌ نور توسط‌ كلروفيل‌ به‌ مواد شيميايي‌ تبديل‌ مي‌شود، در اين‌ حشرات‌ عكس‌ اين‌ عمل‌ با كمك‌ ماده‌اي‌خاص‌ انجام‌ مي‌پذيرد. از واكنش “لوسي فرين” با اكسيژن نور زرد-سبز رنگي توليد ميشود. البته‌ برخلاف‌ نور توليدشده‌ در لامپها و يا شمعها، نوري‌ كه‌ توسط‌ اين‌گونه‌ جانداران‌ توليد مي‌شود هيچ‌گونه‌ گرمايي‌ را به‌ همراه‌ ندارد.

تاكنون در حدود ۲۰۰۰ گونه كرم شب تاب شناسايي شده است

اين واكنش شيميايي در قسمت شكم حشره و زير پوست آن انجام ميشود. قسمت داخلي شكم كرم شب تاب طوري ساخته شده است كه نور ايجاد شده را به راحتي به بيرون منعكس ميكند. تخم بعضي از كرم هاي شب تاب حتي درخشش خاص خود را دارند و قبل از اينكه از پيله بيرون بيايند نور افشاني ميكنند.

گردآوري : بخش علمي بيتوته

منابع :

fa.wikipedia.org

persian-star.org