خطرات بزرگ توجيه كردن گناهان
در اين مقاله از سايت ايران ناز با خطرات بزرگ توجيه كردن گناهان آشنا خواهيد شد.
وسوسههاييكه باعث ميگردد، انسان مرتكب گناه شود، بر دو قسم است:
1- گاهي وسوسۀ مستقيم شيطان است؛ كه گناه را آنچنان شيرين براي انسان جلوه ميدهد، كه او را به انجام دادن گناهاني نظير غيبت، تهمت، شايعه پراكني، چشمچراني، دزدي و آزار و اذيت ديگران، و… وادار ميسازد.
2- گاهي وسوسۀ خنّاس است؛ يعني شيطان، انسان را به انجام معصيتي امر ميكند، ولي در عينحال، توجيه خود را ضميمۀ آن گناه نيز ميكند. كه تكاتي در اين زمينه قابل تامل است:
الف: خطر بيشتر
خطر اين قسم دوم از وسوسه، بهدليل وجود توجيه، بسيار بيشتر از قسم اول است. زيرا انسان توجيهگر، خود را گناهكار نميبيند كه به فكر توبه بيفتد و تصميم به جبران گناهان خويش بگيرد. و لذا چنان در سراشيبي سقوط، قرار ميگيرد تا به هلاكت برسد.
ب: گناه را به نيت ثواب انجام دادن
گاهي اوقات، خطر توجيه گناه، تا حدياستكه باعث ميگردد انسان، آن عمل، را حتي به نيت ثواب و قرب به خدا، هم انجام دهد. قرآن كريم اينگونه افراد را ورشكستهترين افراد ميداند:
«قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرينَ أَعْمالاً، الَّذينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعاً»،[كهف 104-103]؛ «بگو: آيا شما را از زيانكارترين مردم آگاه گردانم؟ آنان كسانىاند كه كوشششان در زندگى دنيا به هدر رفته و خود مىپندارند كه كار خوب انجام مىدهند.»
در جريان كربلا، افراد بيبصيرتيكه در ركاب يزيد شمشير زدند، كساني بودند كه با توجيه خروج حسين بن علي عليه السلام بر خليفه وقت، در مقابل امام صف كشيدند. و آن جنايت عظيم را با قصد قربت، رقم زدند. امام باقر عليه السلام مىفرمايد:«سى هزار نفر در كربلا جمع شده بودند براى كشتن پسر پيغمبر «وَ كُلٌ يَتَقَرَّبونَ الَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِدَمِهِ» و همه آنها به قصد قربت آمده بودند؛ به حسين بن على شمشير مىزدند براى اينكه به بهشت بروند.»[1]
ج: راحت انجام دادن گناه
توجيه گناه كه يك بيماري و بلاي عمومي است، باعث ميگردد، انسان بهراحتى و بدون هيچ ترس اخروي، مرتكب معصيت شود كه متاسفانه در جامعه شاهد چنين توجيهاتي هستيم.
مثلا برخي از افراد، گناهاني مانند رشوه را با توجيه هديه، تهمت را با عنوان همه ميگويند، شركت در مجلس حرام را، با توجيه يك شب كه هزار شب نميشود، ربا را با عنوان، همه ميخورند، گوش دادن به موسيقي حرام را با عنوان آرامش اعصاب و رقص را به بهانه اينكه يك نوع ورزش است، و … را بهراحتي و بدون هيچ دغدغهاي انجام ميدهند.
امام صادق عليه السلام در رابطه با توجيه گناه ميفرمايند: «بِمِثْلِ هَذَا التَّأْوِيلِ الْقَبِيحِ الْمُسْتَنْكَرِ يَضِلُّونَ وَ يُضِلُّون»،[2]؛ « بهمانند اينگونه توجيههاي زشت و ناپسند، مردم را گمراه ميكنند و خود گمراه ميشوند.»
د: ريخته شدن قبح گناه
با توجه به اينكه رفتارهاي فردي و اجتماعي انسان، تابع ارزشها و نظام ارزشي اوست، توجيه گناه مفسده ديگري نيز در پي دارد. و آن اينستكه باعث ميگردد قبح گناه، بهدليل عادي شدن آن در جامعه، ريخته شود. و نتيجه چنين حالتي، عمومي شدن و شيوع گناه در جامعه، و تغيير سبك زندگي در جامعه ميباشد.
ه: شيوع گناه
يكي از آفات توجيه گناه، شيوع معصيت است. و در صورتيكه گناه در جامعهاي بسيار شايع گردد خداوند بر مردمان آن ملت عذاب نازل ميكند و اين عذاب ميتواند جنبههاي مختلفي همچون؛ از بين رفتن بركت، شيوع بيماري، قحطي و … داشته باشد.
«إِنَّ الَّذينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشيعَ الْفاحِشَةُ فِي الَّذينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُون»،[نور،19]؛ «آنانكه دوست مىدارند كه در ميان اهل ايمان كار منكرى اشاعه و شهرت يابد آنها را در دنيا و آخرت عذابى دردناك خواهد بود. و خدا (فتنهگرى و دروغشان را) مىداند و شما نمىدانيد»
بنابراين بايد از كمين اين خطريكه هر انساني را تهديد ميكند بر حذر بود. كه با وجود توجيه گناه، انسان هيچگاه در صدد اصلاح خويش بر نميآيد.