آيا حشرات انتقال دهنده بيماري ايدز هستند؟
- مجموعه: ايدز و انواع اعتياد
ويروس بيماري ايدز مدت بسيار زيادي در بدن حشره زنده نميماند
آيا ايدز با نيش حشرات هم منتقل مي شود؟
ايدز از طريق نيش حشرات منتقل نمي شود، حتي در مناطقي كه شيوع ايدز بالاست و پشه هم زياد است مثل مناطق آفريقايي، نيز ثابت نشده است كه گزش حشره راهي براي انتقال ويروس ايدز باشد.
چرا حشرات انتقال دهنده بيماري ايدز نيستند؟
چندين دليل وجود دارد كه حشراتي مانند پشه انتقالدهنده بيماري ايدز نيستند.
1- اكثر افراد فكر مي كنند كه نيش پشه ها، همانند سرنگ هاي زيرپوستي بسيار نازك عمل مي كنند و اگر يك سرنگ زيرجلدي مي تواند به راحتي بيماري را انتقال دهد، پس پشه ها هم مي توانند بيماري ايدز را منتقل كنند. در حالي كه اينطور نيست.
اشخاص آلوده به ويروس HIV، تعداد زيادي ويروس داخل خونشان وجود ندارد و تازه اگر هم وجود داشته باشد، پشه ها نمي توانند ويروس ايدز را از طريقي كه توسط سرنگ منتقل مي شوند، انتقال دهند. وقتي پشه فردي را نيش مي زند، خون فرد گزيده شده قبلي كه در سيستم گوارش پشه وجود دارد را وارد بدن فرد دوم نميكند، بلكه بزاق خود را از طريق نيش وارد پوست فرد دوم ميكند.
بر خلاف سرنگ، در پشه ها بزاق از يك كانال خارج و خون از كانال ديگري داخل مي شود. بزاق پشه داراي موادي است كه مانع بند آمدن خون مي شود و نيز مكيدن خون را براي پشه آسانتر ميكند. بنابراين انتقال خون به فرد دوم صورت نميگيرد و فقط ممكن است بزاق حشره وارد بدن فرد دوم شود كه بزاق عامل انتقال ايدز نيست. به عبارت ساده تر، پشه اي كه خون شخص سالم را مي مكد، بزاق را از كانال ديگري به غير از آنچه خون آلوده قبلي را با آن مكيده است به بدن شخص سالم تزريق مي كند.
2- اجزاي دهان و بزاق حشره فقط ممكن است مقادير بسيار اندكي خون را در خود نگه دارند، ضمن اينكه خون افراد مبتلا به ايدز هميشه سطح بالايي از ويروس را ندارد. پس در كل ريسك بسيار كمي دارد كه بزاق پشه خوني باشد.
عامل بيماري كه قرار است توسط قطعات دهاني پشه منتقل شود، بايد در مقادير بسيار بالا در خون موجود باشند. ميزان ويروس HIV در خون بسيار پايين است، حداقل بسيار پايين تر از تعداد هر نوع انگل ديگري كه توسط پشه منتقل مي شود. در خون افراد آلوده به ندرت بيش از 10 واحدHIV يافت مي شود و در 70 تا 80 درصد از افراد آلوده، اصلا ويروس قابل اندازه گيري در خون وجود ندارد.
محاسبات نشان داده است كه اگر پشه اي از خون فرد آلوده اي كه 1000 واحدHIV دارد بمكد و سپس شخص سالم را بگزد، يك به ده ميليون امكان انتقال تك واحد HIV از طريق قطعات دهاني به دريافت كننده سالم وجود دارد. به عبارت ديگر يك شخص سالم بايد توسط 10 ميليون پشه گزيده شود تا از طريق ويروس هاي چسبيده به قطعات دهاني وي آلوده شود!
بر اساس محاسبات مشابه، له شدن يك پشه مملو از ويروس HIV بر روي پوست هم نمي تواند بيماري ايدز را منتقل كند. در نهايت مي توان اين طور نتيجه گرفت كه انتقال ويروس ايدز از طريق قطعات دهاني پشه امكانپذير نيست.
ويروس ايدز قدرت تكثير و امكان زنده ماندن در بدن حشرات را ندارد
3- علاوه بر اين ويروس ايدز مدت بسيار زيادي در بدن حشره زنده نميماند، چون به خاطر آنزيمهاي دستگاه گوارش حشره، ويروس ايدز قدرت تكثير و امكان زنده ماندن در بدن او را ندارد. وقتي پشه مي خواهد عامل يك بيماري را منتقل كند، آن عامل بايد تا انتقال كامل داخل بدن پشه زنده بماند. اگر پشه عامل را هضم كند، آنگاه سيكل انتقال عفونت ناقص مانده و قطع مي شود.
انگل هايي كه از طريق پشه ها منتقل مي شوند، راه هاي گوناگوني براي مقابله با جهاز هاضمه پشه دارند. بعضي نسبت به آنزيم هاي هضم كننده معده پشه مقاوم هستند. بعضي با سرعت هر چه تمام تر از معده خارج مي شوند، قبل از اينكه آنزيم هاي پر قدرت بر آنها تاثير بگذارند، مثلا انگل مالاريا مي تواند با روش هاي مختلف حدود 9 تا 12 روز در بدن پشه زنده بماند و از طريق گزش پشه از افراد بيمار به افراد سالم منتقل شود.
تحقيقات بر روي ويروس HIV نشان داده است كه ويروس ايدز براي پشه به منزله غذا است و همراه خون هضم مي شود. به اين ترتيب پشه، ويروس و كليه قطعات آن را كه احتمال ايجاد عفونت مجدد دارند، در عرض 1 تا 2 روز كاملا هضم و نابود مي كند. از آنجايي كه ويروس ايدز راهي براي تكثير و حمله به غدد بزاقي ندارد، راهي كه اكثر انگل ها براي انتقال از يك ميزبان به ميزبان ديگر استفاده مي كنند، براي ويروس HIV غيرممكن است.
4- دليل ديگر اين است كه به اعتقاد حشرهشناسان، حشرات گزنده مثل پشه بلافاصله پس از گزش يك فرد به دنبال طعمه ديگري نميروند و مدتي استراحت ميكنند تا خون مكيده شده هضم شود. در اين مدت ويروس HIV از بين ميرود. همه اين دلايل نشان ميدهد نبايد نگران انتقال ويروس HIV از طريق حشرات باشيم.
برخي بيماري هاي از طريق نيش حشرات منتقل مي شوند
البته لازم به ذكر است كه برخي بيماريها ميتوانند از طريق گزش پشه منتقل شوند؛ مثل مالاريا، سالك، تب زرد و... .
اين ويروسها بعد از ورود به بدن پشه در دستگاه گوارش حشره تكثير مي شوند و سلولهاي ديواره سيستم گوارشي پشه را آلوده ميكنند و بهراحتي زنده مي مانند. اين بيماريها از طريق بزاق پشه قابليت انتقال دارند، ولي ويروس ايدز از طريق بزاق حشره قابليت انتقال را ندارد.
منابع:
مجله سيب سبز
hamshahrionline.ir
tebyan.net