اعمال نوروز

برخي از اعمال نوروز

مجموعه: اعمال مستحبي

آداب عيد نوروز

مفاتيح‌ الجنان شيخ قمي ، روايتي از معلي بن خنيس را درباره نوروز ذكر كرده است كه اعمال اين روز و دعاي مربوط به آن را همراه دارد . در بحار الانوار مجلسي روايات معلي بن خنيس را به تفصيل آورده است . در آن روايات به فضيلت و برتري اين روز نسبت به ساير ايام بسيار پرداخته است و يكي از روايات مفصل معلي بن خنيس ، نوروز را اين گونه تجليل كرده است :

نوروز روزي است كه كشتي نوح بر كوه جودي قرار گرفت ، روزي است كه جبرئيل بر نبي (ع) نازل شد ، روزي است كه رسول اكرم (ص) علي (ع) را بر دوش كشيد تا بت‌ هاي قريش را از بالاي كعبه رمي كند، نوروز روزي است كه نبي (ع) به وادي جن رفت و از ايشان بيعت گرفت، روزي است كه براي علي (ع) از مردم بيعت گرفت ( غدير خم )، نوروز روزي است كه قائم آل محمد (عج) ظهور خواهد كرد و روزي است كه امام عصر (عج) بر دجال پيروز خواهد شد . ‏

آداب عيد نوروز ‏
و اما روايت خنيس به نقل از امام صادق (ع) در مفاتيح الجنان اينچنين است : فرمود : " چون نوروز شود ، غسل كن و پاكيزه ‌ترين جامه ‌هاي خود را بپوش و به بهترين بوي ‌هاي خوش خود را معطر گردان . پس چون از نماز هاي پيشين و پسين و نافله ‌هاي آن فارغ شدي ، چهار ركعت نماز بگذار يعني هر دو ركعت به يك سلام و در ركعت اول بعد از حمد ده مرتبه سوره قدر ( انا انزلناه ) و در ركعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سوره قل يا ايها الكافرون و در ركعت سوم بعد از حمد ، ده مرتبه قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق را بخوان و بعد از نماز به سجده شكر برو و اين دعا را بخوان :

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْأَوْصِيَاءِ الْمَرْضِيِّينَ وَ عَلَى جَمِيعِ أَنْبِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ وَ بَارِكْ عَلَيْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَكَاتِكَ وَ صَلِّ عَلَى أَرْوَاحِهِمْ وَ أَجْسَادِهِمْ اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ بَارِكْ لَنَا فِي يَوْمِنَا هَذَا الَّذِي فَضَّلْتَهُ وَ كَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ عَظَّمْتَ خَطَرَهُ اللَّهُمَّ بَارِكْ لِي فِيمَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ حَتَّى لا أَشْكُرَ أَحَدا غَيْرَكَ وَ وَسِّعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ اللَّهُمَّ مَا غَابَ عَنِّي فَلا يَغِيبَنَّ عَنِّي عَوْنُكَ وَ حِفْظُكَ وَ مَا فَقَدْتُ مِنْ شَيْ‏ءٍ فَلا تُفْقِدْنِي عَوْنَكَ عَلَيْهِ حَتَّى لا أَتَكَلَّفَ مَا لا أَحْتَاجُ إِلَيْهِ يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ.

خدايا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست آن‏جانشينان پسنديده، و بر تمام پيامبران و رسولانت، با برترين درودهايت، و ايشان را بركت ده به برترين بركتهايت، و درود فرست بر جانها و تنهايشان‏ خدايا بر محمّد و خاندان محمّد بركت ده، و به ما در اين روز بركت ده كه آن را برترى و كرامت و شرافت دادى، و مرتبه‏اش را بزرگ نمودى.

خدايا به من بركت ده، در آنچه به من نعمت دادى، تا احدى را جز تو سپاس نگويم، و در روزيام بر من وسعت ده، اى صاحب بزرگى و بزرگوارى.

خدايا هر آنچه از من غايب شده باك نيست مبادا كمك و نگهداريات‏ از من غايب گردد، و هرچه را گم كرده‏ام، ياريات را بر آن از من گم مساز تا در آنچه به آن نيازمند نيستم، خود را بر زحمت‏ نيفكنم، اى صاحب بزرگى و بزرگوارى.

و در غير كتب مشهوره روايت كرده ‏اند كه در وقت تحويل سال نو، اين دعا را بسيار بخوانند و بعضى سيصد و شصت و شش مرتبه گفته ‏اند:

يَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَى أَحْسَنِ الْحَالِ‏

و به روايت ديگر: يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ يَا مُدَبِّرَ اللَّيْلِ وَ النَّهَارِ يَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَى أَحْسَنِ الْحَالِ‏؛

چون چنين كنى گناهان پنجاه ساله تو آمرزيده شود و بسيار بگو: يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ.

نماز عيد نوروز ‏
نماز عيد نوروز مشتمل است بر قرائت سوره حمد و سوره ‌هاي قدر، كافرون، توحيد، فلق و ناس و بسيار شبيه به نمازي است كه ضمن آداب و اعمال روز جمعه و همين طور اعمال روز عيد غدير خم وارد شده است. ‏از آنجا كه قرائت سوره قدر در نماز عيد نوروز توصيه شده است مي توان دريافت كه عيد نوروز نيز چون ديگر اعياد اسلامي با نزول بركات و آيات الهي همراه بوده است. تأكيد بر قرائت سوره‌ هاي كافرون، توحيد، معوذتين نيز مي‌ تواند اشاره به درخواست دفع انواع شرور و بدي ‌ها داشته باشد . ‏

دعاي مخصوص عيد نوروز

دعاي عيد نوروز ‏
دعاي مخصوص عيد نوروز با درود و صلوات بر رسول اكرم ( ص) و آل او و اوصيا و همه انبيا و رسولان آغاز مي‌ شود . آن‌ گاه با فرستادن درود بر ارواح و اجساد ايشان ادامه مي يابد . ‏
در اين دعا آمده است :

" هذا الذي فضله و كرمته و شرفته و عظمته خطره "

اين فراز با اندكي جابجايي در كلمات در دعاي مخصوص ماه مبارك رمضان ، ماه نزول قرآن نيز آمده است . ‏

فراز پاياني دعاي مخصوص عيد نوروز :
" اللهم … ما فقدت من شي فلا تفقدني عونك عليه حتي لا اتكلف مالا احتاج اليه يا ذالجلال و الاكرام "

از آن جهت كه در آن سخن از گم شدن و گمشده ها به ميان مي آيد بيش از اندازه قابل توجه است زيرا ؛ عيد نوروز همان روزي است كه حضرت سليمان (ع) انگشتري خويش را پس از مدتي پيدا كرده است.

‏همان‌ طور كه مشاهده مي‌ شود، روز عيد نوروز، نيز چون اعياد اسلامي با غسل كردن ، پوشيدن جامه نو و معطر گرديدن به بوي‌ هاي خوش و روزه داشتن آغاز مي شود ، ضمن آنكه نمازي مشابه نماز هاي ساير اعياد اسلامي دارد . ‏

منبع:

erfan.ir

radioquran.ir