قاچاقچياني كه مرگ دست و بالشان را گرفت!

به گزارش حوزه ميراث و گردشگري گروه فرهنگي باشگاه خبرنگاران جوان؛ سفر به نا كجا آباد در دل زمين و سوداي پيدا كردن گنج و رنج‌هايي كه بهاي آن به قيمت از دست دادن جان مي‌شود. 

افرادي كه مي‌خواهند راه صد ساله را يك شبه با گنج پيدا كردن طي كنند، معمولا شاخك‌هايشان به سمت شبكه‌هاي ماهواره‌اي مي‌چرخد تا تبليغ طلاياب يا گنج‌ياب را ببينند و وسيله‌اي بخرند تا پرده از صحنه نمايشي بردارد كه پاياني جز طعم تلخ مرگ بر اثر گاز گرفتگي در زيرزمين بعضي محوطه‌هاي تاريخي ندارد.

اين حكايت دو تن از قاچاقچيان در منطقه‌اي از غرب كشور است كه براي پيدا كردن عتيقه در دام گازهاي زيرزميني مي‌افتند و جانشان را از دست مي‌دهند.

اين كه تا كنون چه تعداد عتيقه توسط قاچاقچيان بيرون كشيده و از كشور خارج شده است اطلاعي در دست نيست، اما مسلما تعداد كمي از قاچاقچيان موفق به كشف عتيقه و فروش آن ها مي‌شوند.

معمولا يا با هجوم به يك اثر تاريخي و از بين بردن بخش و يا تمام آثار به كاهدان مي‌زنند و تنها چيزي كه باقي مي‌گذارند خرابه‌اي است كه سال‌ها ابر و باد و مه و خورشيد نتوانستند با آن‌ها كاري كنند و يا بر اثر ريزش آوار و خفگي جانشان را از دست مي‌دهند.

در اين ميان حفاظت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري متولي محافظت از تخريب و قاچاق عتيقه است. نهادي كه فرمانده آن توسط رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري منصوب مي‌شود و در عين حال نهادي انتظامي است.

حفاظت سازمان ميراث فرهنگي مي‌تواند براي تامين نيروي انساني خود از سربازان استفاده كند و براي همين سازمان نظام وظيفه عمومي در هر دوره تعدادي نيروي سرباز به اين نهاد فرهنگي تزريق مي‌كند. اما با اين همه، نيروي انساني در سازمان ميراث فرهنگي به تعداد كافي وجود ندارد و اين امر باعث بروز مشكلاتي در حفظ بسياري از ابنيه و آثار تاريخي و قاچاق عتيقه شده است.

در حدود يك قرن گذشته اگر براي قاچاق عتيقه، فرانسوي‌ها و انگليسي‌ها وارد عمل مي‌شدند و بدون اطلاع دادن به حكومت مركزي و به بهانه كشف آثار فرهنگي، دفينه‌هاي تاريخي را از كشور خارج مي‌كردند و براي مثال منشور كوروش را جزو اموال كشورشان مي‌ناميدند، امروز به دليل رشد جمعيت نسبت به صد سال گذشته، متاسفانه قاچاق عتيقه توسط افرادي از داخل صورت مي‌گيرد و اين مساله‌اي است كه به دليل كمبود بودجه و نيروي انساني براي آثار تاريخي كشورمان رخ داده است.

كشور ما بيش از يك ميليون اثر تاريخي دارد كه حدود سيصد هزار اثر آن ثبت ملي شده‌اند، اما در ميان اين سيصد هزار اثر ثبت شده متاسفانه سالانه شاهد تخريب تعدادي از اين آثار به دست قاچاقچيان عتيقه هستيم.

لازم به ذكر است كه در برنامه ششم توسعه در سال نود و پنج بيشترين بودجه‌اي كه براي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در نظر گرفته شده است، در حوزه گردشگري است و در حوزه ميراث فرهنگي و حفظ ابنيه و آثار تاريخي بودجه‌اي در نظر گرفته نشده است.

گزارش از: پوريا سليمان‌زاده