به گزارش سرويس فرهنگي جام نيوز، به نقل از پايگاه اطلاع رساني مركز اسناد انقلاب اسلامي، مجوز فعاليت يك هفتهاي بيبيسي فارسي در ايران براي تهيه گزارش در زمينه مذاكرات هستهاي مورد توجه رسانهها قرار گرفته است؛ رسانهاي كه نميتوان از نقش بيبديل آن در ايجاد فتنهانگيزي و خيانت در ايران چشم پوشي كرد و با تورق تاريخ ميتوان فهميد كه مشي و روش بيبيسي از سال 1320 تاكنون هيچ تغييري نكرده است.
1. راديو بيبيسي در آستانه اشغال ايران توسط متفقين در شهريور1320
در سالهاي منتهي به اشغال ايران در شهريور 1320 شوروي و انگلستان براساس رويه رقابتآميز هميشگي خود در ايران به منظور پيگيري سياستهاي تبليغاتي خود در طول جنگ جهاني دوم به رسانه برتر روز يعني راديو روي آوردند و هر كدام به فاصله اندكي از همديگر در برنامههاي راديويي برون مرزي خود بخش فارسي تاسيس كردند.
ابتدا شوروي و به فاصله حدود يك سال انگليس راديويي به زبان فارسي راهاندازي كردند. آلمان هيتلري نيز براي بهرهگيري از سلاح تبليغات، راديو برلين را پايهريزي كرده بود تا افكار عمومي ايرانيان را به سود كشور متبوع خود سوق دهد.
بنابراين، در سالهاي پاياني عصر رضاشاه راديو مهمترين رسانه تاثيرگذار در حيات سياسي و اجتماعي ايران و جهان به شمار ميرفت. اين مسئله درست مقطعي بود كه تنها 2 سال از ورود راديو به ايران سپري شده بود.
برنامههاي گسترش راديو كه يك سال و اندي از عمر آن ميگذشت با اشغال ايران با مشكل روبهرو شد. در اين ميان «دايره سانسور» نيز با فشار شوروي و انگلستان در اسفند 1320 با حضور نمايندگان اين دو كشور، براي سانسور در راديو و مطبوعات ايران و متحدين شكل گرفت.
بي بيسي فارسي كه به راديو لندن نيز معروف است، از قديميترين بخشهاي اين رسانه به زباني غيرانگليسي است كه در دي 1319 / دسامبر 1940 با بودجه وزارت خارجه انگليس آغاز به كار كرد. توجه به اهميت راهبردي ايران و نقش تبليغات در اين بخش از جهان، عمده ترين ماموريتهاي آن، اين بود كه ضمن خنثي سازي تبليغات راديو برلين، برنامههايي درراستاي سياستهاي جنگي دولت بريتانيا و متفقين سازمان دهد و ذهن ايرانيان را آماده بركناري رضاشاه و اشغال ايران كند.
راديو لندن با پخش مطالبي عليه رضاشاه زمينه اشغال ايران را فراهم مي كرد و روسها نيز با اعلاميههاي فارسي كه توسط هواپيماهاي جنگنده روي شهرهاي شمالي ميريختند، وي را مورد انتقاد قرار ميدادند.
در مجموع اهداف و محورهاي برنامههاي بخش فارسي راديو بي بيسي را در ايام اشغال ايران در شهريور 1320 ميتوان به شرح زير جمع بندي كرد: تلاش براي نشان دادن خود به عنوان رسانه بيطرف در رويدادهاي داخلي ايران در حوزههاي مختلف مشروعيت بخشيدن به اشغال ايران.
*شكستن مقاومت ايرانيان در مقابل اشغالگران
شكل دهي افكار عمومي ايرانيان درخصوص منافع متفقين و ايجاد نگاه مثبت نسبت به آنها نقش اطلاعاتي در تمامي بحرانها و رويدادهاي سياسي ايران، ايجاد اختلافات قومي و مذهبي در ايران،تلاش براي جذب مخاطبان تحصيلكرده جامعه ايران بويژه جوانان.
راديو بي بيسي توانست با مهندسي افكار عمومي ايرانيان در شهريور 1320، با شايعه سازي و در همآميختن برخي واقعيتها با ادعاهاي غيرواقعي، موفق به شكلدهي يك واقعيت تاريخي يعني پايان سلطنت رضاشاه شد.
به اين ترتيب كه اين راديو نقش عمده اي در كنار ساير عوامل در تخريب چهره رضاشاه ايفا كرد تا حدي كه آن شايعات به واقعياتي تاريخي بدل شد و تا سالها بر اذهان ايرانيان سنگيني كرد.
بي بيسي توانست با شگردهاي جنگ رواني و تبليغاتي، مقاومت ايرانيان را در برابر قواي اشغالگر بشكند و ذهن آنان را آماده پذيرش اشغال كشورشان از سوي متفقين كند.
غير از راديو لندن كه مرتبا از رضاشاه انتقاد و افكار عمومي ايران را عليه او تحريك ميكرد، راديو دهلي و ساير راديوهاي اقماري انگليس نيز با راديو لندن همصدا شده و بستر مناسب و قابل پذيرشي براي بركناري و تبعيد رضاشاه فراهم آوردند.
2. خيانت بيبيسي فارسي به مردم ايران در دوران پهلوي
همانطور كه اشاره شد، در جريان جنگ دوم جهاني رضاشاه با چرخش به سمت آلمان، در مقابل متفقين قرار گرفت، لذا انگلستان تلاش كرد تا اين مهره سوخته را كنار بگذارد.
در اين حين بيبيسي مسئول اوليه آماده كردن شرايط بركناري رضا شاه و تحول اوضاع سياسي به جانشين او شد.
در كنار اين نقش مهم، بي بي سي نقش حامي محمد رضا را داشت. چرا كه انگليسي ها بقاي او را در راستاي سياست هاي خودمي ديدند.
لذا اين رسانه انگليسي چشم خود را بر روي تمام اقدامات محمدرضا شاه جز در مقاطعي كه انگلستان قصد امتياز گيري از ايران را داشت، بسته بود؛ يعني در شرايطي از پهلوي حمايت ميكرد كه بتواند منافع استعماري خود را در ايران پيش ببرد و بتواند از منابع غني ايران بهرمهمند شود؛ به عنوان مثال در شكلدهي به امارات متحده عربي و قائلهسازي در خصوص جزاير سهگانه ايران ديده ميشود.
3. نقش بي بي سي در كودتاي 28 مرداد و غارت نفت ايران
در جريان ملي شدن نفت، انگلستان كه بيشترين زيان را ديده بود تلاش كرد تا بار ديگر نفت ايران را در اختيار خود بگيرد.
در سال 1330 در ابتداي ورود هريمن نماينده آمريكا به ايران، انگليس سعي داشت از طريق حزب توده در خيابانهاي تهران آشوب ايجاد كند. اين آشوب در 23 تير به وجود آمد كه طي آن عدهاي كشته و زخمي شدند.
روز 24 تير راديو بيبيسي در تفسير وقايع ايران گفت: «فاجعه روز يكشنبه نشان داد كه دكتر مصدق حاكم و مسلط بر اوضاع نيست و كمونيستها در كمين هستند كه ايران را ببلعند و اگر انگلستان پاي خود را كنار بكشد كار ايران تمام خواهد شد.» اين تبليغات سوء بر بستر زمينه سياسي ايران تا زمان سقوط دولت ادامه داشت.
در اين زمان بيبيسي سه وظيفه مهم و سرنوشتساز برعهده داشت: 1- ارتباط ميان كودتاچيان و شاه. 2- ابلاغ پيام رمزي به شاه جهت جلب اعتماد او. 3- حمايت از كودتاچيان و ضعيف كردن جبهه مصدق با تبليغات وسيع.
بر همين اساس در لندن داربي شر و وودهاوس ترتيبي دادند كه برنامه اخبار بيبيسي كه هميشه با عبارت «اكنون نيمه شب به وقت لندن است» آغاز ميشد، با عبارت «اكنون دقيقاً نيمه شب است» آغاز شود.
اين علامت رمزي بود براي شاه كه انگليسيها از او حمايت خواهند كرد. راديوي بيبيسي فارسي در فاصله 25 تا 28 مرداد همچنان به پخش و انتشار «گفتنيهاي لازم» مشغول بود.
بيبيسي فارسي در شب 28 مرداد در پايان برنامهاي كه بر ضد مصدق پخش كرد بار ديگر همان شعر فردوسي را ياد كرد كه در شب 25 شهريور 1320 آورده بود:
چو فردا برآيد بلند آفتاب/ من و گرز و ميدان و افراسياب
4. نقش بي بي سي در جدايي بحرين از ايران
در تابستان 1350 با فشار انگلستان، بحرين طي يك رفراندوم ساختگي و غيرقانوني از ايران جدا شد.
بخش وسيعي از تبليغات در اين رابطه بر عهده بيبيسي بود. اين شبكه كه يكي از عوامل شكل دهنده 28 مرداد بود، در جريان جدايي بحرين از ايران با خيانت به ملت ايران شاه را نيز فريب داد.
اين شبكه طي برنامههاي خود در مورد مطالبات ايران در خليج فارس، عليه ايران و به سود اعراب( و در واقع به نفع منافع استعماري خود) وارد عمل شد.
پخش برنامه هاي بي بي سي در اين رويداد ننگين به صورت ويژه اي جريان داشت. طوري به صورت مستمر و مداوم در راستاي آماده سازي زمينه هاي فكري ايرانيان برنامه سازي و تبليغ مي شد. بي بي سي فريب افكار عمومي در ايران را طوري با موفقيت انجام داد كه بعد از اين اقدام هيچ اعتراضي صورت نگرفت.
5. كارشكنيهاي بيبيسي در جريان انقلاب اسلامي
در جريان انقلاب اسلامي ايران، بنگاه سخنپراكني بيبيسي با زيركي خاصي همواره درصدد تضعيف مباني انقلاب بود. اين شبكه با به راه انداختن جنگ رواني عليه نيروهاي انقلابي سعي ميكرد تا از پيروزي انقلاب جلوگيري كرده و حكومت شاه را تداوم بخشد.
بيبيسي با تفسير وارونه رويدادها و انتشار اخبار دروغين تلاش ميكرد تا بين نيروهاي انقلابي اختلاف ايجاد كند، ارتش را عليه نيروهاي انقلابي تحريك كند، با قدرتمند جلوه دادن رژيم پهلوي انقلابيون را از ادامه كار مايوس كند، تشكيل حكومت اسلامي را زير سوال ببرد، حركت تكاملي مردم را حركت به سوي هرج و مرج جلوه دهد و با بينتيجه جلوه دادن انقلاب مردم را از شركت در راهپيمايي بترساند.
بيبيسي در آستانه ورود امام خميني(ره) دست به يك جنگ تمام عيار رواني عليه انقلاب زد. راديو بيبيسي در دهم بهمن گفت كه هرج و مرج در ايران حاكم شده است.
اين شبكه با دگرگون كردن واقعيت، ايران را در آستانه يك جنگ داخلي نشان ميداد و انقلابيون را از حضور در تظاهرات ضد رژيم باز ميداشت.
در جريان انقلاب اسلامي بيبيسي هرگز نتوانست ضديت خود با انقلاب اسلامي را مخفي نگاه دارد. به همين جهت مصاحبه شوندگان آن اكثرا عناصر مخالف و ناخرسند از انقلاب بودند.
از شهريور 20 تا آغاز نهضت ملي شدن صنعت نفت، سياست انگليس بر آن بود تا دولت قوي در ايران روي كار نيايد. به همين دليل، در يازده سال، نوزده كابينه طلوع و غروب كردند؛ همچنين ديكتاتوري متمركز كه موجب گسترش اعتراضات شده بود.
در چنين فضايي كه تهديد و ارعاب عوامل انگليسي، مانع از هرگونه اقدامي در راستاي حفظ مصالح ملي ميشد، تنها جرياني كه توانست با برخورداري از پشتوانه مردمي، استبداد حاكم شده بر كشور توسط اين گروهها را خنثي كند، گروه فداييان اسلام بود.
بيبيسي در اين بخش نه از ماهيت هژير سخني به ميان ميآورد و نه از گروهي كه اين عنصر سد راه برگزاري انتخابات آزاد را از ميان برداشت؛ در حالي كه به گفته سنجابي با وجود چنين مجري قدرتمندي كه مانع جدي شكلگيري مشاركت مردم در اراده امور جامعه بود، امكان راهيابي افراد غيروابسته به مجلس وجود نداشت.
سياست ضدمردمي انگليس را به خوبي ميتوانيم از نوع عملكرد افراد شاخص وابسته به اين كشور دريابيم.
6. بي بي سي و تطهير فرقه ضاله بهايت
بناي بنگاه خبر پراكني بيبيسي فارسي از همان ابتدا با به كار گيري افرادي از فرقه ضاله بهائيت گذاشته شده است؛ موقر باليوزي كه يكي از سرشناسترين چهره هاي بهائيت در ايران بود، در ابتدا راديو بيبيسي را بنا نهاد و افرادي همچون باقر معين، شاداب وجدي، لطفعلي خنجي و ... را در بدنه اصلي بيبيسي فارسي به كار گماشت و بهروز آفاق (عنصر بهايي كه نقش عمدهاي در بهايي كردن كاركنان بيبيسي فارسي داشتهاست) اوايل سال 2011 بود كه سايت بيبيسي فارسي را با همكاري اعضاي اين فرقه انگليسي ساخته وارد فضاي مجازي كرد و با آغاز به كار تلويزيون بيبيسي فارسي به تلويزيون آمد تا برخي از اعضا تيم بهايي مستقر در سايت بي بي سي فارسي به همراه عناصر جديد بهايي به تلويزيون بي بي سي نقل مكان كنند.
با راهاندازي شبكه تلوزيوني بيبيسي فارسي سنت تبليغ فرقه ضاله بهائيت در اين رسانه ادامه يافت. بيبيسي فارسي با اعزام خبرنگاران خود به سرزمينهاي اشغالي، سعي كرد تا با توسل به ترفندهاي مختلف، چهره بهائيت را تطهير كند.
7. اقدامات بيبي سي در فتنه 88
در رابطه با انتخابات رياست جمهوري سال 1388 نقش رسانه اي بي بي سي در ايران وارد مرحله جديدي مي شود. طوري كه اين رسانه استعماري سعي دارد از حوادث احتمالي انتخابات رياست جمهوري سال 88 سوءاستفاده كند و براي رسيده به هدف خود نيز اقداماتي را به شرح زير در دستور كار خود قرار ميدهد؛
از سال 1385 بود كه وزارت امور خارجه انگليس پيشنهاد تاسيس تلويزيون بيبيسي فارسي را مطرح كرد و در سال 1386 بود كه اين پيشنهاد از سوي بازوهاي رسانهاي دربار سلطنتي پذيرفته شد.
از همان سال 86 تمامي تلاشها براي هر چه زودتر روي آنتن بردن برنامههاي بيبيسي فارسي اغاز شد و سرانجام در 25 دي 1387 و چند روز بعد از هفتاد سالگي راديو فارسي «بي بي سي»، برنامههاي تلويزيون بيبيسي فارسي روي آنتن رفت.
تلويزيون بيبيسي فارسي از همان ابتدا به انتخابات دور دهم رياست جمهوري ايران كه قرار بود در خرداد ماه 1388 برگزار شود پرداخت؛ موضوعي كه شايد در آن زمان براي مخاطبان عام چندان غريب نمينمود.
7-1: 24 ساعته شدن برنامههاي بيبيسي در زمان انتخابات دهم رياست جمهوري:
شبكه بي بي سي فارسي كه چيزي حدود 6 ماه پيش از دهمين دوره انتخابات رياست جمهوري پا به عرصه وجود گذاشته بود، تلاش بسياري براي پوشش اخبار جهت دار انتخابات و نامزدها ميكرد و درست 24 ساعت پيش از آغاز راي گيري برنامههاي خود را شبانه روزي كرد.
7-2: تلاش بيبيسي در جهت تئوريزه كردن بحث تقلب:
شبكه متعلق به استعمار پير كه از ماههاي قبل ازانتخابات، خود را آماده بحرانسازي كرده بود پيشاپيش در اخبار و تحليلهاي به اصطلاح كارشناسان سياسي مسائل ايران، بحث تقلب را تئوريزه و قاطعانه بر آن پاي ميفشرد.
بيبيسي در چارچوب سناريوي خود، جمعه شب 22 خرداد در قالب برنامههاي زنده پروژه تقلب در انتخابات را با حضور فرخ نگهدار، رئيس گروهك فدائيان خلق و صادق صبا تحليلگر سياسي كليد زد و پس از اين به تناوب انتشار خبرهايي از ايران، ارتباط مستقيم و. . . كارشناساني مانند جمشيد برزگر، هاشم احمدزاده، احمد سلامتيان، سعيد برزين، مسعود بهنود و. . . در استوديو و آدمهايي از احزاب و گروهكهاي داخل ايران هر لحظه به موازات اعلام آرا انتخابات رياست جمهوري، بر حملات و تثبيت و تلقين تقلب در انتخابات افزود، به صورتي كه نزديك صبح و تا ظهر شنبه جملگي گزارشهاي اين شبكه دستور حمله، اغتشاش و افزايش نارضايتي بود.
7-3: نقش بي بديل بيبيسي در اغتشاشات:
پوشش وسيع اخبار اغتشاشات در چند نقطه معدود تهران در اين شبكه و انتشار بلادرنگ اخبار فتنه گران و بيانيههاي آنان از جمله خطوطي بود كه در حوادث بعد از انتخابات توسط اين شبكه خبري دنبال ميشد و به خاطر پوشش همين اخبار بود كه نمايندگان مجلس عوام انگليس از دست اندركاران اين شبكه تقدير و تشكر كردند.
8. وارونه نمايي بي بي سي در مذاكرات هسته اي
نقش بي بي سي در جريان مذاكرات اخير هستهاي در وين نيز در امتداد نقش تاريخي اين رسانه استعماري است.
بررسي محورهاي تبليغاتي و اطلاع رساني اين رسانه معاند جمهوري اسلامي به روشني نشان ميدهد كه اين رسانه مطابق آنچه دستور ميگيرد در تلاش است تا به هر شكل ممكن از رسيدن جمهوري اسلامي ايران به اهدافش از مذاكرات هستهاي ممانعت كند.
در اين باره بايد اشاره كرد كه گزارشهاي تلويزيون بيبي سي فارسي درباره وضعيت سايت نطنز، پيوستن وزيران خارجه قدرتهاي اروپايي به مذاكرات هستهاي وين و مكانيسم لغو تحريمها عليه ايران مهمترين سوژههاي تبليغي بنگاه رسانهاي دولت بريتانيا در زمينه هستهاي بوده اند.
موارد زير در اين باره بيشتر توضيح ميدهد: القاي بياعتمادي به ايران: در حالي كه جمهوري اسلامي ايران از نظر حقوقي تمام موازين قانوني هستهاي را تاكنون اعمال كرده و فعاليتهاي هستهاي اش مطابق معاهده منع گسترش بوده است اما بيبي سي فارسي اصرار ويژهاي دارد كه همچنان انجام اين تعهدات را غير قابل اتكا دانسته و ايران را غير قابل اعتماد نشان دهد. بر اين اساس، طرح اين گزاره كه «هرچند 3سايت فردو، نطنز و راكتور تحقيقاتي اراك هيچ كدام معاهده منع گسترش سلاحهاي هستهاي را نقض نكرده و آمريكا هم اين را قبول كرده اما اعتماد كافي به آينده فعاليتهاي هستهاي ايران ايجاد نشده است» در همين راستا ارزيابي ميشود.
تكرار كليد واژه «جنگ سرد» و تاكيد بر «آيندهاي نامطمئن»: در اين باره همواره تاكيد ميشود كه تهديدهاي جنگ سرد تمام نشده است و برنامه هستهاي ايران چالش بزرگي براي امنيت جهان و شايد بزرگترين چالش باشد.
در ادامه اين گزاره البته تاكيد ميشود كه در مقايسه با خطراتي كه ايران هستهاي در «دهههاي بعد» خواهد داشت حمله به ايران بدترين گزينه نيست! دراين جا اتاق فكرها هم البته به كمك رسانه ميآيند، آنجا كه به نقل از «جوزف سيرينسيونه رئيس بنياد امنيت جهاني پلاشر موضوع هستهاي ايران تا حد يك رقيب جنگ سرد براي آمريكا، بزرگنمايي ميشود.
فراواني به كارگيري واژه «پنهانكاري» در مورد ايران: در حالي كه ايران در طول مذاكرات تماماً در راستاي شفاف سازي حركت كرده و در عين حال با تمام توان در پي احقاق حقوق مسلم بوده است،
فراواني به كارگيري واژه پنهان كاري از سوي بيبي سي فارسي خباثت ديگري است كه اين رسانه معاند مامور انجام آن است.
بيبي سي فارسي با بهره گيري از بديهياتي چون سيستمهاي حفاظتي سايتهاي هستهاي كشورمان اينگونه القا ميكند كه «تاسيسات غني سازي نطنز نوعي كابوس براي غرب است چون تاسيساتي بسيار حفاظت شده در چندين حصار امنيتي بوده كه مجاور «خاكريزي طولاني» ايجاد شده است تا اين تاسيسات را از چشم ها پنهان كند»!
بازي مكرر با مفهوم «امنيت جهاني»: پيوستن وزيران خارجه قدرتهاي اروپايي به مذاكرات هستهاي ايران در وين نيز بهانهاي براي طرح مفاهيم و گزارههاي تبليغي عليه كشورمان از سوي اين رسانه غربي فراهم كرده است. بيبي سي در اين مدت به دفعات اينگونه القا كرده است كه مهمترين مسئله در موضوع هستهاي ايران، مسئله امنيت جهاني و تهديد سلاح اتمي است و به همين دليل است كه كشورهاي بزرگ در سطح وزراي خارجه به مذاكرات پيوسته اند.
تاكيد بر واژه «تصميم سياسي» در مورد ايران: بيبي سي فارسي طي روزهاي اخير بارها حل «مسائل باقي مانده» را منوط به «تصميم سياسي» ايران عنوان كرده در حالي كه تقريبا بر آگاهان سياسي عرصه مذاكرات روشن است كه بيش از هر چيز سردرگمي و اختلاف نظر تروئيكاي اروپايي و آمريكاست كه ترمز اصلي روند مذاكرات شده است.
بر اين اساس به نظر ميرسد كه بيبي سي فارسي تاكنون نقش خود را در وارونه نمايي حقايق مذاكرات به خوبي ايفا كرده و بيشترين تاثير را در مقصرنمايي ايران داشته است، موضوعي كه اين روزها در دستور كار اصلي اتاق فكرهاي غربي عليه جمهوري اسلامي ايران قرار گرفته است.
- یکشنبه ۱۸ مرداد ۹۴ | ۰۸:۲۵
- ۴۲۹ بازديد
- ۰ نظر