علائم دعوت‏هاي شيطان

شيطان از راه‌هاي مختلف انسان را وسوسه مي كند و او را به گناه و نافرماني مي‌كشاند كه خداوند به برخي از آنها در قران كريم اشاره فرموده است.

«الشيطان يعدكم الفقر و يامركم بالفحشاء(۱) ؛ شيطان شما را از فقر مي‏ترساند و به كار ناشايسته فرمان مي‏دهد. هنگامي كه مي‏خواهد انسان را از انفاق في سبيل الله بازدارد، مي‏گويد: خرج نكن، خودت فقير مي‏شوي! يا براي آن كه آدمها را از جهاد باز دارد، آنان را مي‏ترساند:

انما ذلكم الشيطان يخوف اولياءه فلا تخافوهم و خافون ان كنتم مؤمنين(۲) ؛ همانا اين شيطان است كه پيروان خود را مي‏ترساند، شما از آنان نهراسيد و اگر مؤمن هستيد از من بترسيد.

يكي ديگر از علائم و قرائن وساوس شيطاني، امر به فحشاء است، هر گاه آدمي احساس كرد كه تمايل به فحشاء دارد بداند كه وسوسه‏اي از شيطان است.

و من يتبع خطوات الشيطان فانه يامر بالفحشاء و المنكر(۳)؛ كسي كه از گام‌هاي شيطان پيروي مي‏كند،(بدان)كه او به كار ناشايسته و ناپسند فرمان مي‏دهد.

و علامت ديگر، بازداشتن از ياد خداست:

و اما ينسينك الشيطان فلا تقعد بعد الذكري مع القوم الظالمين(۴)؛ و چون شيطان تو را به فراموشي اندازد (از ياد خدا)، پس از ياد آوردن (اين مطلب يا خدا) ديگر با گروه ستمكاران منشين.

در جزء نخستين همين آيه آمده است:

و اذا رايت الذين يخوضون في اياتنا فاعرض عنهم حتي يخوضوا في حديث غيره(۵)؛ اگر ديدي كساني در آيات ما فرو رفته‏اند(آن را به استهزاء گرفته‏اند)، از آنان رويگردان تا هنگامي كه گفتگو را تغيير دهند و مطلب ديگري بگويند.

خطاب خداوند به پيامبر بزرگوار و ارجمند اسلام است البته از باب‏ «به در مي‏گويند كه ديوار بشنود»؛ «اياك اعني و اسمعي يا جار(۶)» با كساني كه آيات خدا را به استهزاء مي‏گيرند، منشين.

همان مضمون آيه‏ ديگر است كه مي‏فرمايد:

...ان اذا سمعتم ايات الله يكفر بها و يستهزا بها فلا تقعدوا معهم ...(۷)؛ اين كه مي‌فرمايد: هنگامي كه شنيديد كه(اهل مجلسي) به آيات خدا كفر مي‏ورزند يا آنها را مسخره مي‏كنند، با آنان منشينيد، و بعد مي‏افزايد:

ان الله جامع الكافرين ‏و المنافقين في جهنم جميعا، اشاره به اين واقعيت است كه نشستن در چنين مجالس، كم‏كم ايمان را از بين مي‏برد و آدمي را به نفاق و كفر مي‏افكند.

ما به خاطر داريم كه بسياري از مسلمانان، بر اثر معاشرت با ماركسيست‏ها، كارشان به جايي كشيد كه منافق و كافر شدند.

اينها در اصل و ذاتاً مخالف اسلام نبودند، كم‏كم كشيده شدند به سويي كه به اينجا ختم مي‏شد. اگر كسي هم بخواهد به عنوان بحث و مجادله با ماركسيست‏ها، با آنان معاشرت كند بايد نخست ظرفيت ‏خود را بسنجد، حتي در مسابقه‏ كُشتي نيز، «وزن كشي‏» به دقت انجام مي‏گيرد و دو هموزن كشتي مي‏گيرند. و اما آيه‏ مشهور: الذين يستمعون القول فيتبعون احسنه. (۸)

اولا: منظور از قول در اين آيه،«القول‏» قرآن است، ثانيا بايد بتواند(۹) «احسن‏» را تشخيص دهد، پس هر كس حق ندارد با هر كس بنشيند و در هر بحثي شركت كند، اگر معلوماتش كم است ‏يا قدرت تشخيص ندارد و يا ضعف اراده و شخصيت دارد، حق شركت در هر بحثي را ندارد.

از ديگر نشانه‏هاي تبعيت از شيطان، «تبذير»است:

ان المبذرين كانوا اخوان الشياطين (۱۰)؛ اهل تبذير و اسراف برادران شيطانند.

پي‌نوشت‌ها:

۱- بقره/۲۶۸.

۲- آل عمران/ ۱۷۵.

۳- نور/۲۰.

۴- انعام/۶۸.

۵- انعام/ ۶۸.

۶- رويم به توست اما همسايه! تو بشنو.

۷- نساء/۱۴۰.

۸- زمر/ ۱۸ .

۹- اين مساله ‏«ضعيف الاراده بودن‏» و كم شخصيتي و «داشتن عقده حقارت‏»، خصوصا در اين زمينه بسيار مهم است. غالبا اينگونه افراد تحت تاثيرهاي جنبي قرار مي‏گيرند، خاصه اگر «حريف‏ها» رند و «وارد» و روانشناس هم باشند كه اغلب هستند!

بي‏مناسبت نيست‏ براي تقريب ذهن در اينجا حكايتي نقل شود اگر چه موضوعا با آنچه گفتيم در يك زمينه نيست، اما براي نشان دادن ‏«ضعف‏»ها، مفيد است.

مرحوم آيهٔ الله بروجردي اعلي الله مقامه، كسي را به يكي از كشورهاي غربي براي امر تبليغ گسيل داشتند، اين شخص كه در لباس روحانيت ‏بود، از همان نخست از معظم له خواسته بود كه اجازه دهند تا مدتي با لباس معمولي(غير روحاني)، در آن كشور تبليغ كند، و وقتي به اصطلاح ‏«جا افتاد»، آنوقت لباس روحانيت ‏خود را آشكار نمايد.

ايشان در پاسخ وي فرمودند: من تو را فرستادم كه آنان را به شكل خود درآوري، تو مي‏خواهي از همان نخست ‏خودت به شكل آنها درآيي؟

آري، اگر مسلمان، مؤمني باشد به تعبير قرآن: ان الله يحب الذين يقاتلون في سبيله صفا كانهم بنيان مرصوص . (صف/۴) ؛ مثل پايه‏هاي مستحكم از سرب ريخته، به اصطلاح امروز «بتون آرمه‏»، باكي نيست، با هر كس مي‏خواهد بحث كند، البته باز به شرط آن كه علاوه بر اين آمادگي روحي، از جهت علمي نيز آمادگي داشته باشد، همراه با طلاقت لسان و قدرت بيان.

در صدر اسلام نمونه‏هاي عالي اينگونه افراد، طرماح بن عدي فرستاده امام علي عليه السلام نزد معاويه و نيز هشام بن حكم شاگرد بزرگ رئيس مذهب حقه جعفري اثنا عشري حضرت ابو عبدالله جعفر بن محمد الصادق عليه السلام است. توصيه مي‏كنيم زندگينامه‏ اين دو شخصيت‏ بزرگ را مسلمانان به ويژه جوانان مسلمان بخوانند.

۱۰- اسراء/۲۷ .

منبع:

معارف قرآن (۳-۱)، ص ۳۰۴، آيهٔ الله مصباح يزدي،‌ با تصرف .