آشنايي با قهرج، قديمي ترين مسجد ايران (+تصاوير)

آشنايي با قهرج، قديمي ترين مسجد ايران (+تصاوير)

مجموعه: مكانهاي زيارتي ايران و جهان

مسجد جامع قهرج

 قهرج، قديمي ترين مسجد ايران (+عكس)
قدمت «مسجد جامع قهرج» كه به «مسجد كهن» معروف است، به قرن اول هجري قمري مي رسد و معماري آن نشان مي دهد كه اين مسجد در دوره ساسانيان ساخته شده است. مسجد جامع قهرج سال هاست كه با عنوان قديمي ترين مسجد ايران معروف است.

 مسجد جامع قهرج در يزد واقع شده است

در روستاي قهرج از توابع مهريز استان يزد، در دل كوير و در كنار راه اصلي يزد - بافق، مناره هاي كاهگلي در زير نور خورشيد، در همان نگاه اول نظر هر توريستي را به خودش جلب مي كند. رد مناره ها را كه مي گيريم به يك مسجد مي رسيم؛ بناي مربعي شكل كه در ميان بومي هاي اين منطقه به «حسينيه» نيز معروف است. در ورودي مسجد قهرج در سمت جنوب غربي عمارت قرار دارد و دو در ورودي ديگر كه يكي باز و ديگري مسدود است، در سمت شرقي مسجد قرار گرفته اند.

مسجد جامع قهرج به «مسجد كهن» نيز معروف است

شبستان مسجد و هر دو سمت شرقي - غربي آن در امتداد رواق قرار دارد و به وسيله طاق هاي گهواره اي پوشيده شده اند. قديمي ترين مسجد ايران، در آذر ماه 1349 به شماره 906 به عنوان اثر ملي ايران به ثبت رسيده است.
فضاي كلي مسجد قهرج از يك شبستان و رواقي به دور يك حياط مركزي، تشكيل شده است. اين شبستان دو دهانه دارد كه در آن فرش پهن مي كنند، هر دهانه شبستان، يك قوس نيزه دار دارد، عرض دهانه هاي مياني شبستان، شباهت زيادي به عرض دهانه هاي مياني مسجد تاري دامغان دارد و كمي پهن تر از دو دهانه مجاورش است. اين بزرگي دهانه مياني، در سمت قبله، نشان دهنده محراب است.

قدمت «مسجد جامع قهرج» به قرن اول هجري قمري مي رسد

ارتفاع شبستان به عنوان مهمترين بخش مسجد، از ساير بخش هاي آن بيشتر است، حياط مسجد قهرج كاملا مربع نيست و بخش شمالي اندكي از بخش جنوبي پهن تر است. جلوتر ستون هاي مستطيلي شكلي در شبستان مسجد وجود دارد كه هر گوشه آنها، ستونك هاي تزئيني دارد، جزييات ستون ها باعث شده پژوهشگران مسجد قهرج را شبيه مساجدي چون مسجد «احمد ابن طولون» و «مسجد حكيم» كه هر دو در قاهره ساخته شده اند بدانيد، البته جالب است بدانيد نمونه ديگري از اين ستون ها در مسجد جامع ميبد و مسجد كوشك در فردوس خراسان نيز پيدا شده است.

تصاوير مسجد جامع قهرج

قدمت مساجد معمولا با توجه به ساختار و معماري محراب شان تعيين مي شود. سراغ محراب قديمي ترين مسجد ايران مي رويم، يك محراب گچي در انتهاي دهانه مياني شبستان بر روي ديوار قبله قرار دارد كه عرضش 2 متر و 32 سانتيمتر و ارتفاعش 3 متر و 24 سانتيمتر است. كمي جلوتر يك محراب كوچك، در سمت غربي محراب اصلي ديده مي شود، اين محراب گچي است و در فاصله خيلي كمي از محراب اصلي قرار دارد.

مسجد جامع قهرج

يكي ديگر از مواردي كه در مسجد قهرج وجود دارد و باعث مي شود نفس هر محققي با ديدنش در سينه حبس شود، پنجره اي مستطيل شكل است كه در درون يك قاب تزئيني چند پره در مقابل محراب و در زير طاق ديده مي شود. جالب اينجاست كه شبيه همين قاب را محققان در بقاياي مسجد بزرگ المتوكل در سامرا ثبت كرده اند.

منبع : poolnews.ir