راهكارهاي تقويت اعتماد به نفس در كودكان

راهكارهاي تقويت اعتماد به نفس در كودكان

مجموعه: والدين موفق

اعتماد به نفس مناسب، سلاح كودك در برابر چالش هاي دنياست‎

كارشناسان معتقدند استراتژي‌هاي موثر و ساده‌اي وجود دارند كه همه والدين مي‌توانند آن‌ها را مورد استفاده قرار دهند تا فرزندشان اعتماد به نفس داشته باشند. در اين مقاله كه فاكس نيوز منتشر كرده به برخي از اين استراتژي‌ها اشاره شده كه به شرح زير است:

- تاثير داشتن والدين با اعتماد به نفس بر كودك
مطالعه اخير در دانشگاه واشنگتن نشان مي‌دهد اعتماد به نفس كودكان در سن پنج سالگي شكل مي‌گيرد و يكي از بهترين راه‌ها براي پرورش اين ويژگي در كودك اين است كه خود والدين با اعتماد به نفس رفتار كنند. كارشناسان معتقدند زمانيكه كودك مشاهده كند والدينش اعتماد به نفس دارند رفتار آنان را تقليد مي‌كند.

- بهره‌برداري از مشكلات براي فرصت‌سازي
بايد به كودك كمك كرد تا سختي و مشكلات را به فرصت تبديل كند. اعتماد به نفس كودك در صورتي پرورش مي‌يابد كه آموزش ببيند نه تنها جنبه‌هاي روشن موضوعات را مشاهده كند بلكه بتوانند با تجربيات منفي كنار آيد. كودكان بايد مشاهده كنند اين فرصت وجود دارد تا هنگام مواجهه با مشكلات بر آن‌ها غلبه كنند و به سمت جلو حركت كنند.

- روحيه مشاركتي را در كودكتان تقويت كنيد
به كودكانتان آموزش دهيد تا روحيه مشاركتي و جمعي داشته باشند. يكي از بهترين روش‌ها براي تقويت حس اعتماد به نفس در كودكان بدون آنكه دچار فخر فروشي شوند اين است كه ياد بگيرند چگونه بايد در هر شرايطي بتوانند روحيه تيمي داشته باشند. حتي اگر كودكتان آخرين امتياز بازي را بدست آورد و به نتيجه برد دست پيدا كند بايد او را مطمئن سازيد كه نمي‌توانست بدون مشاركت تيمي آن‌ را به سرانجام برساند.

- تاثير مثبت تشويق بر كودك
كودكان به دنبال آن هستند تا مورد تشويق والدين خود قرار گيرند كه براي اعتماد به نفس آنان ضروري است اما براي تشويق كودكتان هم حد و مرزي قائل شويد. اينكه دختر ۱۰ ساله شما از دستمال كاغذي براي پاك كردن لبش هنگام غذاخوردن استفاده مي كند امري بديهي است و نيازي نيست بابت اين كار هديه اي دريافت كند. بچه ها خيلي سريع همه چيز را مي آموزند و شما به صورت ناخودآگاه به اين دليل كه حس پدر و مادري داريد، آن ها را تشويق مي كنيد. اينكه كودك را تشويق مي كنيد، بسيار عالي است اما به او حسي واقعي ببخشيد و اين حس را اغراق آميز نكنيد. در غير اين صورت فكر مي كند اين كارهاي ساده هم حتما خيلي سخت بوده و فقط او از عهده انجامش برمي آيد.

- به آنان اجازه شكست بدهيد
اگر هميشه به دنبال آن باشيد تا انجام امور را براي فرزندتان ساده كنيد، ياد نمي‌گيرند چگونه از شكست‌هاي خود درس بگيرند. به فرزندان خود توضيح دهيد اشتباه كردن امر خلاف قاعده‌اي نيست و مي‌توانند از آن‌ها به نكات خوبي دست پيدا كنند. همچنين والدين مي‌توانند تجربه شكست‌هاي خود را با كودكشان در ميان بگذارند.

- كودكانتان را نسبت به رفتارهايشان هوشيار سازيد
زمانيكه فرزندتان كاري را به اشتباه انجام مي‌دهد به او اين شهامت را بدهيد تا دوباره امتحان كند و متوجه شود رفتار و نه خود او ناشايست بوده‌ است.

- آنان را به روياپردازي تشويق كنيد
به دنبال فرصت‌هايي باشيد كه به كودكتان كمك مي‌كند مهارت‌هاي خود را شناسايي كرده، آن را تقويت و باور كند و به هر آنچه مي‌خواهد مي‌تواند دست پيدا كند. به آنان اجازه دهيد تا روياهاي خود را دنبال كنند و بدانند تنها شكست و ناكامي را تجربه نكنند.

- كمك در منزل اعتماد به نفس كودك را افزايش مي دهد
كار كردن در خانه همچنين كمك مي كند كه كودك با شركت در محيط اجتماعي، به تدريج روند بزرگ تر شدن و رشد را طي كند و با مسائل بزرگسالي هم آشنا شود. مسئوليت پذيري مهم ترين نكته اي است كه كودك در جريان اين كار ها فرا خواهد گرفت.

بررسي ها نشان داده است، دانشجوياني كه در دوران تحصيل افت درسي واضحي دارند يا ترك تحصيل مي كنند، بيشتر از كساني بوده اند كه در كودكي به هيچ وجه به كار وادار نشده اند و مسئوليت خاصي به غير از درس خواندن نداشته اند. همين نكته شايد براي ترغيب والدين به لوس نكردن كودكان و به كار گرفتن آنان كافي باشد.

زمانيكه كودك مشاهده كند والدينش اعتماد به نفس دارند رفتار آنان را تقليد مي‌كند‎

- پيروزي‌هاي گذشته را به او يادآري كنيد
پيروزي‌ها و موفقيت‌هاي گذشته را برايشان يادآوري كنيد. مهم است تا به كودكتان آموزش دهيد از ظرفيت لازم براي رشد و ترقي برخوردار است.

- حق انتخاب را از كودكان نگيريد
وقتي براي خريد لباس كودك مي رويد، به هماهنگ كردن رنگ هاي لباس هاي مختلف توجه مي كنيد اما ممكن است فرزندتان رنگ هايي را انتخاب كند كه خيلي هم با هم جور نيستند و شما دوست نداريد لباسي با آن رنگ ها بپوشد.

اينكه كودك شما چند رنگ ناهماهنگ را انتخاب كند، خيلي بهتر از اين است كه هميشه شما انتخاب كنيد. به او حق انتخاب بدهيد. بخش مهمي از شكل گيري اعتمادبه نفس كودك به انتخاب هاي مستقل او بستگي دارد. حتي اگر انتخاب هاي درست و بجايي نباشد. مطمئن باشيد پس از چند بار، انتخاب هاي درستي خواهد داشت چون به خودش اعتماد دارد.

- تاييد و تصديق را به عادت تبديل كنيد
كتابي از تاييدات و تصديق‌هاي روزانه را با كودكتان آماده كنيد يا از آنان بخواهيد لغات و عبارات انرژي بخش را يادداشت كنند و در مقابل چشمان خود قرار دهند تا شب‌ها پيش از خواب و صبح‌ها پس از بلند شدن آن را براي خود يادآوري كنند.

- اجازه ريسك به كودكان دهيد
به فرزندتان بياموزيد حتي اگر نتيجه نهايي آنچه انتظارش را داشته، نباشد، اينكه راه مورد علاقه خود را انتخاب و براي انجام آن تلاش كند، ارزشمند است و بخش زيادي از كار را پيموده است اما اين تفكر مخصوص افرادي است كه اعتمادبه نفس دارند و از به نتيجه نرسيدن نمي ترسند. فرزندتان را ترغيب كنيد در فعاليت هاي گروهي در مدرسه مانند عضويت در تيم هاي ورزشي، گروه هاي موسيقي يا حتي گروه هاي علمي شركت كند. با اين كار او فرصت نشان دادن توانايي هايش را به دست مي آورد و حتي ممكن است در اين گروه ها به عنوان سرگروه نقش هايي را برعهده بگيرد كه در تقويت اعتمادبه نفس او نقش زيادي خواهد داشت.
 
- جملات والدين باور محكمي براي كودكان مي شود
تمام والدين براي افزايش و تقويت اعتمادبه نفس فرزندشان تلاش مي كنند. كودكي را تصور كنيد كه براي اولين بار تصميم دارد از يك پارچ آب براي خودش آب بريزد. اولين واكنش پدر و مادر ها معمولا اين است: عزيزم! حواست رو جمع كن آب رو نريزي. اما به نظرتان اين جمله چطور است؟ باريكلا كه خودت براي خودت آب مي ريزي، عزيزم!
حتما شما هم چند بار در دوران نوجواني چنين جمله هايي را به زبان آورده ايد: آرزو دارم اين كار را انجام دهم، اما نمي توانم. اين جمله هاي منفي كه ناشي از ناتواني در انجام امور است، به رفتار والدين مرتبط است. كودكان دقيقا از رفتار پدران و مادران الگوبرداري مي كنند. پس اگر مشغول انجام كاري هستيد و مستاصل هم شده ايد، از اين جمله استفاده نكنيد: رييسم خواسته اين فايل را روي سيستم پاورپوينت اجرا كنم اما اصلا نمي توانم تا آن موقع اين كار را انجام دهم. با بيان چنين جمله هايي غيرمستقيم به فرزندتان نداشتن اعتمادبه نفس را منتقل مي كنيد. حتي اگر قادر به انجام كاري نيستيد، مثبت صحبت كنيد: رييسم خواسته اين فايل را روي سيستم پاورپوينت اجرا كنم. هنوز نتوانسته ام ولي تمام تلاشم را انجام مي دهم و مطمئنا به نتيجه دلخواهم مي رسم. با يك برنامه ريزي صحيح حتما مي توانم انجامش دهم. در تمام اين مدت فرزند شما به گفته هايتان گوش مي دهد و به اينكه با يك كار سخت چگونه برخورد مي كنيد، توجه دارد.

گردآوري:بخش روانشناسي بيتوته
منابع:

بهار نيوز
نمناك