مجله زندگي ايده آل - سعيده خداورديان: سال‌هاست تلويزيون ايران با داشتن برنامه نود، برگ برنده‌اي را در زمينه توليد برنامه‌هاي ورزشي دردست دارد و عادل فردوسي‌پور هم به عنوان تهيه كننده و مجري برنامه، ستاره بي‌رقيبي است كه مدال افتخارتمام اين موفقيت را برگردن آويخته. حالا بعد از گذشت 16 سال ازتوليد و پخش برنامه بسيارموفق 90، شايد وقت آن رسيده كه به زبان بدن مجري مشهورش بپردازيم.

چون بدون هيچ شكي بخش مهمي از اين توفيق بي‌نظير و اقبال مردمي، به نوع گفتار و زبان بدن مجري‌اش باز مي‌گردد. راز زبان بدن عادل فردوسي‌پور چيست؟ او چطور مي‌خندد، مي‌ايستد و مي‌نشيند كه با گذرسال‌هاي زيادي از پخش برنامه‌اش هنوز هم آقاي گل تلويزيون است و بينندگان ميليوني‌اش را راضي نگه مي‌دارد؟

       

خنده عادل، كليد آخرين قفل مذاكره

عادل فردوسي‌پور از خنديدن با صداي بلند ابايي ندارد. او موقع خنديدن دهان خود را به صورت طولي باز كرده و نفس خود را موقع خنديدن از اعماق سينه، رها مي‌كند. فردوسي‌پور موقع خنديدن‌هاي شديد سر خود را به عقب مي‌برد و البته خيلي سريع هم مي‌تواند خنده كاملا آزاد و كامل خودش را موقع مناسب كنترل كند. رديف‌هاي منظم وتميز دندان او نشانه اهميتي است كه به تميزي و نظافت مي‌دهد و براي كساني كه به زبان بدن اهميت مي‌دهند، نشانه روشني است.

فردوسي‌پور هنگام خنديدن، برق خاصي در چشم‌هايش دارد و وقتي معصوميت چهره دوست‌داشتني‌اش با خنده‌هاي خاص‌اش همراه مي‌شود، هر توافقي ممكن است. گاهي با خنده زيركانه، به عنوان آخرين واكنش به توضيحات كسي كه مورد گفت‌وگوست، با هوشمندي نظرش را بدون اينكه كلامي بگويد منتقل مي‌كند و نتيجه‌گيري بحث را با چهره‌اي گويا، به مردم مي‌سپارد. ضمن اينكه گاهي خنده‌هاي معصومانه و به جايش، آخرين قفل‌هاي مذاكره با افرادي را كه كدورت‌هايي دارند به راحتي باز مي‌كند.

نگاه‌هاي فردوسي‌پور

شايد ما فكر كنيم عادل ارتباط چشمي خوبي دارد و هميشه و همه جا مي‌تواند از چشم‌هايش درست استفاده كند اما فردوسي‌پور در روابط عادي و خارج از فوتبال، نمي‌تواند به صورت و چشم‌هاي افراد نگاه كند. عدم نگاه كردن عادل به ديگران معمولا افراد را به اين فكر مي‌اندازد كه او معذب و يا خجالت‌زده است اما در كل به نظر مي‌رسد او يك شخصيت خاص منحصر به فرد دارد و آن هم مشغول كردن خود موقع صحبت با ديگران و عدم تماس چشمي كامل و صددرصد با مخاطب است.

براي نمونه مواقعي كه فردوسي‌پور مي‌خواهد با ‌مهمان‌هاي برنامه صحبت كند تمام مدت را صرف نگاه به ‌مهمان نمي‌كند و هر از گاهي از دفترچه‌اش استفاده كرده و مواردي را ياداشت مي‌كند يا نقاشي نامفهومي مي‌كشد. اين رفتار طبيعي است و افرادي هستند كه با اين روش ارتباط برقرار مي‌كنند. فردوسي‌پور در كل آدم محجوب و باحيايي است كه نگاه‌هايش حس خوبي به نفر مقابل مي‌دهد. نگاه‌هاي عادل همراه با معصوميت است و چهره او در هر حال، آرامش و تسلط او را به بيننده انتقال مي‌دهد.

آرامش درحضور ديگران

چرا عادل با اينكه برنامه نود محل حاشيه‌هاي جنجالي، تيتر و سوژه مقاله‌هاي فراوان و متنوع درروزنامه‌هاست، هميشه آرام است؟ چرا او هميشه درشروع برنامه آرام و بدون استرس به نظر مي‌رسد؟

يكي از دلايلي كه باعث آرامش نسبي اوست و مي‌تواند بدون هرگونه استرسي اين برنامه را اجرا كند، عدم وارد شدن خودش به حاشيه‌هاست؛ يعني هرچند برنامه او روي حاشيه‌ها متمركز است اما درمورد خودش وارد بازي حاشيه‌ها نمي‌شود و حتي وقتي درباره برنامه‌اش حرف و حديث هست يا مقالاتي حاشيه‌ساز، درباره‌اش منتشر شده، در برنامه نود به آنها نمي‌پردازد و نمي‌گذارد سايه اين مطالب و حاشيه‌ها روي اصل برنامه تاثير بگذارد.

او با تكيه بر دانش بالا و احاطه كاملش براصل و فرع فوتبال ايران و جهان، داراي اعتماد به نفس زيادي در حوزه اجرا شده است. به‌طور كلي افراد هرچه مطالعه و دانش بيشتري داشته باشند، داراي اعتماد به نفس بيشتري خواهند شد و كمتربه حرف‌ها و واكنش‌هايي كه كه ديگران درباره‌شان دارند، حساس هستند؛ به همين دليل هم درآرامش و با تسلط كار مي‌كنند.

دست‌هايش. . .

فردوسي‌پور از جمله مجري‌هايي است كه خيلي راحت و به جا از دست‌هاي خود استفاده مي‌كند و براي شمردن و نشان دادن حالت‌هاي مختلف  از انگشتان دست به خوبي كمك مي‌گيرد. او علاقه خاصي به استفاده از حركت دست‌ها و زدن آنها به هم دارد و اين كار را در برنامه‌هاي خود به خوبي انجام مي‌دهد. استفاده از دست‌ها اغلب در افرادي كه به صداقت اهميت مي‌دهند، بيشتر است. استفاده از دست‌ها در فردوسي‌پور يك امرعادي و نهادينه شده است. او براي شمردن ايراد‌هاي يك تيم و يا تعداد مسائل يك موضوع از انگشت‌هاي خود كمك مي‌گيرد و با مكث‌هاي به‌جا، حركات خود را نشان مي‌دهد. اغلب حركات او با دست‌ها به صورت خطي و صاف است كه با حركت‌هاي صورت و بدن توام مي‌شود، انگشتانش به صورت خطي و مستقيم در كنار هم باز مي‌شوند، ضمن اينكه اغلب با گارد بازي مي‌نشيند و هيچ وقت دست به سينه و منقبض نيست.

حركات دست عادل خيلي وقت‌ها مانند حرف زدنش سريع است و نكته مهم ديگر اينكه او براي نشان دادن افراد سعي دارد اشاره مستقيم با دست نداشته باشد و با خودكار يا وسايل پيش رو به صورت غير مستقيم اشاره كرده و بازي‌هايي را با دستانش انجام مي‌دهد تا سوءتفاهمي در طرف مقابل ايجاد نشود. بازي كردن او با خودكارو ورق‌هاي روي ميزش خود نشانگر هوشمندي اوست كه مي‌تواند به بينندگان تسلط خودش را در اجرا و همچنين مديريت برنامه نشان دهد.

راحت از هر لحاظ !

به نظر مي‌رسد فردوسي‌پور درانتخاب صندلي‌اي كه روي آن مي‌نشيند، وسواس خاصي دارد. او ترجيح مي‌دهد هنگام اجراي برنامه توان حركتي خوبي داشته باشد و از تكان خوردن در هنگام مصاحبه با ‌مهمان يا گفت‌وگوي تلفني براي راحت تمركز كردن، استفاده مي‌كند. انتخاب يك صندلي با تكيه‌گاه و پشتي بلند، نشان از اين دارد كه علاقه دارد درصندلي راحت باشد و براي ساعت‌ها نشستن برنامه‌ريزي كرده است. موقع نشستن هم هميشه خيلي راحت به نظر مي‌رسد كه اين راحتي و صميميت به بيننده هم منتقل مي‌شود.

پيشگام درپوشيدن شلوارهاي اسپرت

او براي اجرا هميشه از كت استفاده مي‌كند ولي هيچ وقت او را با كت و شلوار رسمي نديده‌ايم. مي‌توان گفت او در پوشيدن شلوارهاي اسپرت در ميان مجري‌هاي تلويزيون پيشگام بوده است و با انتخاب درست رنگ لباس‌هاي خود و ست كردن آنها كنار هم توانسته چهره خوبي را از خود در نگاه اول نشان دهد. او علاقه خاصي به پوشيدن كت‌هاي دو دكمه با يقه‌هاي دراز استاندارد دارد. لباس پوشيدن او متناسب با دكور برنامه و نشانگر هوش بالاي او در انتخاب لباس است و هيچ‌كس نمي‌تواند او را در لباس كت و شلوار رسمي تجسم كند.

دفاع از خود با لبخند

عادل فردوسي‌پور درعقيده خود بسيار راسخ و ثابت قدم است اما فرق بين او و ديگر مجرياني كه داراي ثبات هستند، اين است كه به محض آنكه حرف جديدي شنيد و تشخيص داد كه عقيده‌اش اشتباه است، آن را تغيير مي‌دهد و درپذيرش حقيقت و باورهاي درست ترديد نمي‌كند و اين كار را با تكان‌هاي سر و خم كردن بدن به جلو به ديگران نشان مي‌دهد. يكي ديگر از خصوصيات اخلاقي عادل، قدرت عجيب و باورنكردني او درجلب نظر كساني است كه با او كدورت يا مشكلي پيدا كرده‌اند. دفاع اصلي او در رفع كدورت‌ها، همان لبخند معروف و مخصوص است.

 او صادقانه سعي مي‌كند دست دوستي به سوي كسي كه از او دلگير شده دراز كند و اين را در رفتار و چهره او به خوبي مي‌توان ديد. همين رفتار‌هاست كه قابل اعتماد بودن را نشان مي‌دهد و بينندگان مي‌توانند به‌طور دربست و كامل به او اعتماد كنند و او را مرجعي براي اصل و حاشيه فوتبال داخلي و خارجي بدانند. او با دكور برنامه و آرايش ميز خود به ديگران نشان مي‌دهد كه از درهم و برهمي امور، واقعا متنفر بوده و در مقابل شيفته هماهنگي، نظم و ترتيب است. از حركات و رفتارهاي غير كلامي اين مجري جوان مي‌توان نكات زيادي را حدس زد كه هريك مي‌تواند يك زاويه از زندگي و شخصيت او را بيان كند.

عادل فردوسي‌پور در استفاده از زبان بدن خود بسيار محتاط و كنترل شده عمل مي‌كند و سعي دارد از تقليد اجتناب كند. حركات بدن او كاملا با حال و هواي برنامه‌هاي او در ارتباط است و همه اينها، رمز موفقيت اوست.

ايستادن به سبك عادل

بينندگان تلويزيون عادل فردوسي‌پور را كمتر درحالت ايستاده ديده‌اند. او براي ايستادن يك قانون كلي براي خود دارد و آن هم يك طرفي ايستادن است؛ يعني انگار او دوست دارد هميشه يك سمت بدن خود را به مخاطب و دوربين كج كند و كاملا صاف ايستادن در كارش نيست. اگر به ايستادن فردوسي‌پور دقت كنيد مي‌بينيد كه پاهايش را به اندازه شانه باز  كرده و براي توضيح دادن مطالب هم پاهاي خود را جابه‌جا مي‌كند. بازكردن پاها به اندازه عرض شانه‌ها نشانه ادب اوست.

چهره‌اش حرف مي‌زند

فردوسي‌پور داراي يك چهره مشخصا كودكانه -baby face- است كه با نگاه اوليه، اولين چيزي كه توجه را جلب مي‌كند دهان و چيدمان دندان‌هاي او است كه حالت چهره‌اش را خندان و معصوم نشان داده و به همين دليل هميشه افراد، لبخند را روي لب‌هايش حس مي‌كنند. عادل هميشه براي بيان تعجب و حتي عصبانيت خود، تغيير حالات چهره‌اش را به‌طور واضح نشان مي‌دهد.

قصد او از اين كار انتقال احساس و ذهنياتش نسبت به بحث‌هايي است كه جريان دارد. او خيلي خوب از چهره منعطف خود براي بيان احساساتش استفاده مي‌كند و هميشه هم اين در بروز احساسات، صادقانه به نظر مي‌رسد. تعجب، تاييد، مخالفت و عصبانيت او كاملا با ميميك چهره‌اش مشخص مي‌شود؛ به‌طوري كه گاهي بدون اينكه حرفي بزند مي‌تواند پيامش را برساند و اين براي كسي كه كار تصويري مي‌كند، امتياز مهم و منحصربه‌فردي محسوب مي‌شود.