جشن ازدواج از آئين و سنن نكويي است كه در هر گوشه از اين كشور پهناور برگزاري آن با آداب و رسوم خاصي همراه است. هرچند امروزه با ماشيني شدن زندگي، اصالت اين آئين هر روز كمرنگ‌تر از ديروز مي‌شود، اما هستند مناطقي كه هنوز تلاش دارند تا حد امكان آئين عروسي خود را به روش گذشتگان برگزار كنند.

هرايين از روستاهاي بزرگ شهرستان آوج يكي از مناطقي است كه در اين زمينه براي خود گذشته‌اي درخشان دارد و هر چند در حال حاضر سنن مرتبط با ازدواج در اين محدوده جغرافيايي به صورت كامل رعايت نمي‌شود اما باز هم برگزاري آيين عروسي در اين منطقه به نحوي است كه با كمي تبليغ مي‌تواند گردشگران داخلي و خارجي بسياري را به خود جذب كند.

دليل اين هم برگزاري آئين عروسي طي 10 شبانه‌روز در اين روستاي آذري‌نشين است. براي اينكه درك بهتري از اين مراسم داشته باشيد، در ذيل آنچه در اين 10 روز مراسم عروسي در هرايين رخ مي‌دهد به صورت اختصار به اطلاع شما مي‌رسد؛ باشد كه خود از نزديك شاهد اين مراسم زيبا باشيد.

1- پالتار: مردم هرايين روز اول عروسي را پالتار مي‌نامند. در اين روز بزرگ مردان فاميل، صبحانه تا شام را مهمان خانه داماد هستند. وظيفه اين افراد، فهرست كردن هداياي مراسم عصر است. در اين مراسم كه اختصاص به زنان داشته و به «پالتار» معروف است، حاضران ضمن رقص و پايكوبي، هريك هديه‌اي‌ شامل پول نقد، لباس يا وسايل كوچك زندگي پيشكش مي‌كنند.

2- خرج آپارما: روز دوم مراسم عروسي را «خرج آپارما» مي‌گويند. در اين روز خانواده داماد اقلام مورد نياز روز عروسي همچون روغن، قند، چاي، آرد، گوشت، شكلات، سيب زميني و … را در مراسمي توأم با جشن و پايكوبي به خانه پدر عروس مي‌برند.

3- مبارك اولسون: روز سوم عروسي را «مبارك اولسون» گويند. صبح اين روز اهالي روستا براي صرف چاي و شيريني مهمان خانواده داماد هستند و اين امر به معناي آمادگي آنان براي شركت در جشن عروسي است. بعدازظهر ساقدوش داماد به همراه جمعي از جوانان روستا وي را به حمام مي‌برد و بعد از حمام اهالي روستا داماد را با ساز و دهل تا خانه‌ همراهي مي‌كنند. سپس نزديكان و دوستان هر يك مبلغي را به پيشاني داماد چسبانده يا در جيب لباسش قرار مي‌دهند.

4- حنابندان: روز چهارم اختصاص به حنابندان دارد. در شب حنابندان در مراسمي با عنوان «قيزگلين شامو» دختران جوان و تازه عروسان دِه براي صرف شام به خانه داماد دعوت مي‌شوند. اين افراد پس از صرف شام به خانه عروس رفته و حنا و ميوه و شيريني و كبريت و آينه و … مي‌برند. سپس در حالي كه ديگران در حال جشن و شادي هستند، يكي از نزديكان داماد دست، پا و موهاي عروس را حنا مي‌گذارد و بدين‌گونه اين شب تمام مي‌شود.

5- روز عروسي: پنجمين روز مراسم ازدواج در هرايين روز عروسي است. صبح اين روز، دختران جوانان خانواده عروس، او را در ميان صداي ساز و دهل به حمام ‌برده و هنگام ظهر باز مي‌گردانند. پس از صرف ناهار، عروس براي رفتن به خانه بخت لباس مناسب پوشيده و آرايش مي‌كند. بعد از آماده شدن عروس، در حالي كه ميهمانان به رقص و پايكوبي ادامه مي‌دهند، او به آشپزخانه رفته و غذايي شامل شيره انگور و روغن حيواني كه معروف به «ياقلو شيره» است، مي‌خورد. همزمان با اين عمل، جوانان شروع به انتقال جهيزيه عروس به خانه داماد مي‌كنند. سپس عروس از آشپزخانه خارج شده و عمو يا دايي او، شالي حاوي نان و حلوا به نشانه بركت به كمر عروس مي‌بندد. در اين هنگام عروس هفت نوبت، دور تنور خانه پدري گشته و آن را مي‌بوسد و پس از آن با اهالي خانه خداحافظي كرده و به كمك عمو يا دايي سوار بر اسب مي‌شود تا به خانه بخت رود. البته فرد سوار كننده تا منزل داماد مواظب عروس است تا از اسب به پايين نيفتد. نزديك خانه داماد، عروس متوقف مي‌شود تا داماد سه عدد انار را از بالاي سر عروس پرتاب كند. هركس اين انارها را قبل از زمين خوردن تصاحب كند، هديه‌اي از مادر داماد خواهد گرفت. پس از آن عروس مقابل در خانه مي‌ايستد و پدرشوهر خلعتي پيشكش عروس مي‌كند و آنگاه وي وارد خانه مي‌شود. همزمان يكي از اقوام داماد ظرفي پر از روغن حيواني و شيره انگور به دست عروس مي‌دهد و عروس اندكي از آن را در دهان مرد مواظب خود، مي‌گذارد. مقدار كمي را هم در دست ريخته و در حين ورود به خانه به چارچوب در مي‌مالد و همزمان جشن و سرور در خانه برپا مي‌شود. پس از آن، نوبت به صرف شام مي‌رسد و در نهايت نزديكان عروس و داماد را به اتاق خودشان راهنمايي مي‌كنند.

6- پاتختي: صبح فرداي عروسي، دختران و عروسان فاميل عروس را به حمام مي‌برند و بعد از آن همگي براي صرف ناهار به خانه مادر داماد مي‌روند. بعد از ظهر نيز مراسم پاتختي برگزار مي‌شود تا اقوام در مراسمي شاد هداياي‌ خود را به عروس تقديم ‌كنند.

7- ناهارخوران: فرداي روز پاتختي كه هفتمين روز جشن است، مردان فاميل براي صرف ناهار به خانه داماد دعوت مي‌شوند تا آخرين وليمه ارائه شده از سوي خانواده داماد را در فضايي شاد بخورند.

8- پول سالما: در روز هشتم مردان فاميل در خانه داماد گردهم ‌آمده و هر يك مبلغي را به رسم هديه پيشكش عروس و داماد مي‌كنند.

9- سالام شامو: در اين روز مردان خانواده‌هاي حاضر در مراسم پاتختي شام را در خانه پدر عروس مي‌خورند تا مراسم عمومي عروسي به پايان رسد.

10- گيزلين سالام: در روز دهم و پاياني مراسم عروسي در هرايين، عروس و داماد براي عرض ارادت و ديدار مجدد، به خانه پدري عروس رفته و هديه‌اي را براي مادر زن مي‌برند و او هم به رسم تقدير هديه ناچيزي به عروس و داماد مي‌دهد و بدين‌گونه مراسم 10 روزه عروسي به پايان مي‌رسد.