اختلاط زن و مرد-شام غريباني كه با اختلاط زنان و مردان

به گزارش گروه وبگردي باشگاه خبرنگاران جوان؛شام غريبان در فرهنگ عزاداران حسيني (ع به شام عاشورا اتلاق مي گردد كه به مرور زمان سبك و سياقي متفاوت نسبت به روزهاي ديگر را در عزاداري ها به خود اختصاص داده است. شام غريبان، شايد به نوعي يكي از سخت ترين اتفاقات تاريخي در قيام عاشورا باشد. شبي كه در كربلا همراه با وقايعي جانسوز از قبيل شهادت تعدادي از اطفال حرم، سوختن خيمه هاي حسيني و وقايع جانسوز ديگري كه سنگيني آن دلها را مالامال از درد و اندوه مي سازد همراه شده است.

 

اما نبايد فراموش كرد كه در تمامي اين وقايع توجه مخدرات حرم و همچنين ياران حضرت اباعبدالله (ع)  به ارزش هاي ديني و اسلامي به چشم مي خورد. به عبارت ديگر شايد عمق فاجعه كربلا و تفاوت آن با مصيبت هاي عظيم ديگر در عالم همين نكته باشد كه اين فاجعه براي بزرگمردي به وقوع مي پيوندد كه از نظر جايگاه معنوي در عالي ترين درجه انسانيت قرار داشته است. با اين وجود در برخي مراسم هاي عزاداري و در اين مجال در شام غريبان شايد يكي از بزرگترين مصائبي كه به چشم مي خورد بي توجهي به اصول و ارزش هاي ديني است كه جاي خالي آن در گوشه و كنار شهر به وفور به چشم مي خورد.

 

فرهنگ عزاداري هايي كه در شام غريبان گاه رنگ و بويي متفاوت از عزاداري پيدا مي كند و به فرصتي براي اختلاط دختر و پسر و حتي گرفتن تصاوير يادگاري از اين اتفاق تبديل مي شود. تعريف جايگاه هايي براي روشن كردن شمع كه در برخي مواقع نمي توان حتي تصويري ضعيف از واقعه عاشورا را در ذهن مجسم ساخت. فاصله گرفتن فرهنگ هاي عاشورا با فرهنگ هايي ساختگي گاهي آنچنان متغير مي شود كه براي درك آن فضا شايد نياز به سالها فرهنگ سازي باشد.

 

 

در سال هايي نه چندان دور نيز در يكي از ميادين شهر تهران (ميدان محسني) در شام غريبان تجمعي برگزار شد كه خشم عزاداران را برانگيخت و لزوم توجه جدي به فرهنگ سازي هاي اينچنيني را دوچندان نمود. با اين اوصاف موارد زير را مي توان در چند جمله نسبت به اين اتفاقات پياده سازي نمود:

 

1- آيين عزاداري اهل بيت عليهم السلام از ديرباز مورد توجه اهل بيت عليهم السلام بوده است و بر همين اساس همه ساله از شور و جايگاه بيشتري نسبت به سال هاي قبل برخوردار مي شود. زنده نگه داشتن قيام عاشورا و برگزاري آيين عزاداري باعث اعتلاي روحي و فكري جامعه خواهد شد. اما اين امر تا زماني چنين اثري را خواهد داشت كه بر مدار اخلاق طي طريق نمايد. عزاداراني كه به صورت مختلط و با عدم رعايت موازين شرعي و اخلاقي عزاداري مي كنند، شرايط را براي سوء استفاده دشمنان از يك طرف و از طرفي بي توجهي به عمق نهضت عاشورا فراهم خواهند كرد.

2- شايد مؤثرترين راهكار، ايجاد بسترهاي فرهنگي براي آيين عزاداري مي باشد. ترويج درست ترين سبك هاي عزاداري و اشاعه آن در سطح كشور به مرور زمان شرايط را براي افزايش بهره مندي از ايام عزاداري در سطح جامعه فراهم مي سازد. برخوردهاي صرفاٌ سلبي و قهري با فرهنگ هاي نادرست در هر زمينه فرهنگي نمي تواند اثرات دراز مدت و مانايي را در بافت فرهنگي جامعه به يادگار بگذارد. آنچه باعث تغيير ساختار فرهنگي در هر جامعه اي مي گردد فرهنگ سازي صحيح با ايجاد جذابيت ها و تبليغات لازم مي باشد.

 

 

3- بي توجهي به شكل عزاداري و بي تفاوت بودن نسبت به سبك و سياق هاي رايج عزاداري به مرور زمان اسباب انحراف را فراهم مي كند كه گاه بازگشت از شرايط سابق را دشوار مي سازد. به بيان ديگر چه بسا حضور با بدترين شكل حجاب و آرايش هاي غليظ در مراسمي همچون شام غريبان به مرور به امري غيرفرهنگي تبديل شود كه به دليل كوتاهي در امر به معروف و نهي از منكر (كه يكي از فلسفه هاي قيام حسيني معرفي شده است) به شكلي نهادينه در مراسم هاي سال هاي آتي نيز صورت پذيرد. چيزي كه از آن در فرهنگ اسلامي به بدعت گذاري نامگذاري شده است.

 

در يك جمع بندي به نظر مي رسد هرچند در گذر زمان حفظ آيين عزاداري و سبك و سياق حقيقي آن توسط شيفتگان اهل بيت عليهم السلام محافظت شده است، اما لزوم توجه مردم نهاد به فرهنگ عاشورا و ترويج غير حكومتي فرهنگ عاشورا در بين تكايا و محافل عزاداري توسط خود عزادارن به مرور زمان مي تواند به تقويت ساختار اصيل عزاداري اهل بيت (ع) بيانجامد. موضوعاتي همچون اقامه نماز اول وقت در ظهر عاشورا، حضور باحجاب و شئون اخلاقي در دسته جات عزاداري، احترام به خيمه عزاداري و موضوعات فراواني كه هر كدام در جاي خود بررسي و تحقيق مي طلبد.